Marx’a göre gerçek anlamda şehir antik Yunan’da ortaya çıkmıştır. Bu ilk bakışta oluş çizgisini Yunanlılıkla başlatan Batı düşüncesi için şa-şırtıcı değildir. Antik Yunan ve sonra Roma, Marx’ın gözünde, toplum sıralanmasında olduğu gibi, asyatik toplumdan (ATÜT) sonra geldiği üzere, Doğu toplumundan daha ileri bir toplum modelidir. Marx’ın bu yaklaşımında Doğu uygarlıklarının Batı’nın kaynağında bulunduğu gerçeği inkâr edilmemekle birlikte, antik çağla ATÜT’ün aşıldığı inancı bulunmaktadır. Kır ile şe hirin en belirgin ayrılığı bunu göstermektedir. Bu ayrımlaşma giderek sonunda en farklılaşmış bir biçimde kendisini burjuva toplumunda sınıf çatışmaları olarak gösterecektir.
Sayfa 56
·
155 görüntüleme
++Marx farklılaşmaya neden olarak gösterdiği öğeler açısından Batının gelişmesini eksiksiz bir biçimde açıklayabilmektedir. Ama ne var ki komünal toplum ve asyatik toplum mo delleri ele aldığı ölçüt olan mülkiyet ve iş bölümü açısından farklılaşmamış bir biçimde belirlendikleri için, ilk farklı -laşmanın nerede ve nasıl olduğunu açıklamada güçlükler vardır. Marx kendiliğinden, doğal bazı gelişmelerin farklılaşmaya yol açtığı düşüncesi ile tarihi ve toplumsal koşullardan ba-ğımsız bazı gelişmelerin varlığından hareketle bu güçlüğe çözüm getirmeyi sunmuştur. Yine bu konu ile ilgili olarak kır ile şehirin birbirinden ayırımı ile daha sonraki aşamalarda tüm tarih için uy gulanabilecek bir model ortaya koyarak bu konuda bir kolaylık sağlamıştır.
Bununla birlikte Marx’ın Doğu ve Doğu şehirleri üzerine ileri sürdüğü yargılar “bir ulusun kendi içindeki iş bölümünün sınaî ve ticarî işin tarım işinden ayrılmasına yol açtığı” şeklindeki görüşü ile pek uyuşmamaktadır. Ona göre “asyatik tarih kent ile kırın bir türlü farklılaşmamış birliğidir (tam anlamı ile bü-yük kent, yalnızca ekonomik yapının üzerinde oturtulmuş bir hükümet karargâhı olarak görülmelidir)” Marx için “klasik eski tarih, kentlerin tarihidir, ama toprak sahipliğine ve tarıma da-yalı kentlerin” tarihi olduğuna göre mülkiyet ilişkileri açıklamalarda çıkış noktası olacaktır
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.