Bu kitap politik bir nitelikten çok edebi değeri vardır. Yazar Ehrenburg kitabın çoğu bölümünde tanıştığı sanatçılardan söz etmiş. Yalnız dikkat çeken bir nokta daha var ki Ehrenburg sanatla yetinmemiş, Sovyet siyasetinin çizgisinden de söz etmiştir. Tabi ki sanatçıların ve Sovyet aydınlarının tarih ve siyasete bakış açıları farklıdır. Bu farktan dolayı siyasete bilimsel yaklaşmayı pek de beceremezler. Romantizme kapılmayı severler. Nihayetinde Ehrenburg da bu romantizme kapılmıştır. Bunun çok bariz örneğini Stalin döneminde işlenen bütün suçların sorumlusunu Stalin'in kendisinde bulmasıdır. Oysa o dönemlerde mevcut koşulları değerlendirmeye yanaşmaz. Ve yine savaşın ve elde edilen başarılardan da Stalin değil sovyet halkının başarısı olarak söz eder. Tabi bu başarıları halkın kendisi gerçekleştirmiş ancak Stalin'in bu başarılara önderlik ettiği gerçeğini unutmamak gerekir. Nitekim savaş yıllarında da Stalin başkomutanlık göreviyle birlikte bütün yetkileri eline almıştır. Başkomutan olmadan savaş kazanılabilir mi? Tüm savaş sürecini "sovyet halkının olağanüstü direnişi" olarak açıklayacaksak ordu hiyerarşisini nereye koymalıyız? Ordu düzensiz olursa, başkomutan olmazsa savaş kazanılabilir miydi? Burda elbette sovyet halkının direnişini küçümsemiyorum ancak hayalcilikle savaş kazanılmadığını söylüyorum. Öte yandan bu kitap Ehrenburg'un yaşamının son zamanlarında yazıldığı için bir takım revizyonist eğilimler taşıması doğaldır. Tüm bunlara rağmen Ehrenburg çok büyük bir sosyalist ve sovyet yazarı olarak tarihe geçmiştir.

Anılarİlya Ehrenburg · Kuzey Yayınları · 198513 okunma

·

56 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Arda Çolakoğlu