Memduh Şevket Esendal'ın Kabil Büyükelçiliği döneminde orada görevli olan Dr. Rebii Barkın'la ilgili bildiklerini öğrenmek üzere İstanbul Küçükyalı'daki evlerini ziyaretine gittiğim Esendal'ın kızı Emine Hanımın ikinci eşinin Akgün Sarıdal olduğunu öğrendim. Mülkiye mezunu olan Akgün Beyin babası Mehmet Vehbi Sarıdal I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da tahsil yapmış, savaş sonrasında ortaya çıkan siyasi ve iktisadi buhran sırasında Berlin'de cereyan eden Spartakist Komünist hareketlere katılmıştır. Ondan başka Türk öğrencilerden Vedat Nedim Tör, Nurullah Esat Sümer, Mümtaz Fazlı Taylan, M. Mermi, Sadık Ahi bu eylemlere katılmışlardır. Sarıdal, katıldığı eylemler sırasında elindeki mitralyözle pencereden ateş etmek cesaretini göstermiştir. Spartakistler Türkiye'ye döndüklerinde 20.9.1919 tarihinde Kurtuluş isimli Türk solunun ilk Marksist dergisini neşre başlamışlardır. M. Vehbi Sarıdal'ın bu dergide tercümeleri çıkmıştır. Sarıdal, sonradan Marksist çizgiden uzaklaşmıştır. Annesinin Alman olduğunu ve Almanya'da doğduğunu belirten Akgün Bey, Yunanlıların İzmir'e çıkacakları haberleri ve ülkenin düştüğü sıkıntılardan dolayı Tanrıöver'in gelecek günlerin aydınlık olması temennisiyle o dönemde pek rastlanmayan Akgün'i kendisine isim olarak verdiğini belirtmiştir. Bu ilişki o dönemde Almanya'da sol faaliyetlere katılan aydınların ekseriyetinin Türkiye'ye döndükten sonra bu akımdan uzak durmalarında, Tanniöver'in etkisinin ve telkinlerinin bulunduğunu göstermektedir. Tanrıöver, 1919 yılı Mayıs ayında gemi ile Türkiye'ye dönmüştür.
·
72 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.