Sedat Anar'ın muazzam bestesi YAK SİNEMİ ile tanıdım Yaman Dede'yi. Böylesi bir şiiri bilmiyor olmak ya da çok geç duymak hakikaten olacak iş değildi benim için. Sonrasında İbrahim Sadri'nin sesinden hayranlıkla dinlediğim GÖNÜL HUN OLDU ŞEVKİNDEN şiirinin de Yaman Dede'ye ait olduğunu görünce artık o tanışma kaçınılmaz oldu. Bunları yazmış bir şairin-aşığın tanınmıyor oluşu bu vatan için çok büyük kayıp. Düşünüyorum da hani dedelerimizin mezarını okuyamıyoruz diyen kişiler vardı. Hepimizin okuyabileceği şeyleri bile bilmiyoruz, okumuyoruz ama mezar edebiyatının en güzelini yapıyoruz. Bir gecede cahil bırakılmak bir yana doğrusu yanlışı bir kenara o tespitten daha kötü haldeyiz. Anı ve Hâtırât türünde hangi kitabı elime aldımsa buna şahit oldum. Bu şiir-beste ile meshur olmak bir yana Yaman Dede'nin hayatı da insanı kendine çekiyor. Muazzam hayat hikayesinin detayını, eseri okumaya niyet edenlerin şevkine bırakıyorum. Asıl adı Diyamandi, -İngilizce, Diamond- elmas manasına geliyor. Ses benzerliği sebebiyle Müslüman-Türk olduktan sonra Yaman dede adını alıyor. Bana göre ses benzerliği kadar mana benzerliği de olmuş ki elmas, hem darbelere hem de zamana karşı yaman bir madendir. Diyamandi o kadar yanmış ki bazıları ondan Yanan Dede diye bahseder olmuş. Kitaptan edindiğim asıl intiba öğretmen camiasında özel bir yeri olması gerektiğidir. Çünkü Diyamandi avukat iken Müslüman olduktan sonra mesleğini bırakıp öğretmen oluyor. Çünkü onun içinde yanan aşk ateşi, onu mahkeme salonlarına değil Mevlânânın beyitlerini haykırabikeceği Farça, Edebiyat derslerine çekiyor. O ateşi ile sönmüş kalplere bir aydınlık aşılamak derdine düşüyor. Burada dikkatimi en çok çeken ikinci intiba ise hitabı. Kitapta mektup bölümü var. Öğrencilerine yazdığı mektupları içeriyor. Burada Ayten adında bir öğrencisine yazdığı onlarca mektup var ve hepsine farklı şekilde başlıyor: Canım kızım Ayten, Gözümün nuru Ayten, Kıymetli çocuğum Ayten... Bir tarafta aynı kişiye yazdığı 20 mektupta 20 farklı hitap eden Yaman Dede diğer tarafta 20 öğrencisinin karnesine aynı şeyi yazan zamane öğretmen! Önce öğretmenlerin, sonra anne-babaların okuması gereken bir kitap. Kitap 4 bölümden oluşuyor. İlk bölümde hayat hikayesi ve Yaman dedenin bir miktar yazısı ve şiirleri. Rivayete göre Dede'nin başka şiirleri de varmış. Her şeyin bir kaderi vardır. Umarım o şiirler ve yazılar eğer ki varsa bir yerde umarım tekrar kalplere dokunma bahtına erişirler. İkinci bölümde Yaman Dede ile hâtırâlar içeren yazılar var. Burada Yaman Dede'nin çok sevilen, herkesin saygısını kazanmış bir kişi olduğu göze çarpıyor. Ama burada fark ettiğim şey Dede'nin yalnız olduğuydu çünkü tüm hatıralar bir birine benziyor. Tabi onun yalnızlığı münhasır her karakterin ortak özelliği diyebiliriz. Üçüncü bölümde Yaman Dede'nin bir miktar mektubu. Burada onun öğrencileri ile kurduğu bağ açısından dikkate değer. Dede kibr elbisesini adeta paramparça etmiş. Dede'nin öğrencileri ile ilişkisi o kadar tuhaf geldi ki bana yani öğretmenleri değil de anası-babası gibi peşlerinde pervane olmuş bir aşık. Dördüncü bölüm ise yazdığı bir kaç makaleden oluşuyor. Keşke Dede'nin başka makaleleri de olsaydı denilecek kadar istifade ettim diyebilirim.

Yaman DedeMustafa Özdamar · Kırk Kandil Yayınları · 200836 okunma

··

864 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.