İran'daki baskıcı rejimin, özellikle kadınlar üzerindeki korkunç uygulamalarını gördükçe içim yanıyor. Kadınların sesini yükseltmesinin desteklendiğini, protestoların yaygınlık kazandığını görmek de umudumu tazeliyor. İşte böyle bir döneme denk geldi, Mahmut Devletabadi'nin kalemi ile tanışmak. Albay, bir geceye, yakın dönem İran tarihini sığdıran bir anlatı. Albay, yağmurlu, karanlık, kasvetli bir gecede evinde düşüncelere dalmış otururken, kapısı çalar.İki genç polis, işkence sırasında ölmüş 14 yaşındaki küçük kızınının cesedini teslim alarak, güneş doğmadan gömmesi gerektiğini söyler. Romanın açılışı çok ama çok trajik. İslâmi kurallara göre gömmenin zorunluluğu, bu kurallara uymanın ekstra yüklediği çaresizlik, yürek burkucu. Ana karakter olan " albay" Şah'ın emrinde bir ordu subayı.Beş çocuğu var. Kitap boyunca iki "albay" ile karşılaşıyoruz.Biri küçük harfle başlayan "albay" anlatıcımız, diğeri büyük harfle başlayan "Albay", anlatıcının üst benliği.Aynı zamanda, İran tarihinin önemli askeri liderlerinden olan ve infaz edildikten sonra ulusal kahramana dönüşen albayın da evinde resmi olan, Muhammed Taki Han Pesyan'dır. Oğullarından birine de hayranı olduğu bu kahramanın adını verir, albay. Bir ailenin üzerinden tüm İran tarihini okumak mümkün bu kitapta.Elbette biraz araştırma gerekiyor.Albay'ın her bir çocuğu, İran'ın değişik dönemlerinin birer kurbanı oluyor. Muhammed Taki, 1979 Devrimi sırasında ölüyor, Emir, Şah döneminde gördüğü işkencelerle aklını yitiriyor.Mesut, İran-Irak Savaşı sırasında şehit düşüp, kahraman ilan ediliyor.Küçük kızı Pervane, köktendinci rejim sırasında asılarak öldürülüyor..Büyük kızı Ferzane, her dönemin adamı bir fırsatçı ile evlenip, kendini bir şekilde yok ediyor. Okuyucuya bu kitapta çok iş düşüyor.Hangi çocuğun hangi nedenle öldüğünü anlayabilmek için, İran siyasi tarihini araştırmak gerekiyor.Gerçi kitapların da güzel yanlarından biri bu elbette. Dipnotlar çok başarılı ve aydınlatıcı da olsa kitaptaki gönderiler öylesine yoğun ki okurken çok zorlandım. Bir de akıl sağlığını yitirmiş bir adamın ve oğlunun zihninde gezinmek oldukça yorucu. Kezir Cavit, işkenceci bir gizli polis.Emir'in işkencecisi Kezir Cavit ile ilişkisi oldukça karmaşık. Albay'ın bir yarası da namus gerekçesiyle öldürdüğü karısıdır. Her anlamda zorlu bir okumaydı, Albay.İyi ki okumuşum, dediğim kitaplardan biri oldu, benim için.

AlbayMahmut Devletabadi · Kafka Yayınevi · 2015127 okunma

·

203 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özlem Akbaş