Diyanet İşleri Başkanlığı'nın (DlB) "Dini-Sosyal Teşekküller
Geleneksel Dini-Kültürel Oluşumlar ve Yeni Yönelişler" adlı
gizli raporuna göre, 1950 yılından önceki baskı politikasından
ötürü yeraltına inen tarikatlar, yumuşamanın yaşandığı
yıllardan itibaren demek, vakıf ve yasal kuruluşlar etrafında
toplanarak, cemaatleşti.
Bir Nakşibendi olan Süleyman Hilmi Tunahan, "Süleymancılar"
cemaatini kurdu. 195l'de Çamlıca Kur'an Kursu'nu
açtı ve ardından Anadolu'ya yayıldı. Bir taraftarı Bursa
Ulucami'de "Süleyman Efendi mehdidir," diye bağırınca,
Tunahan ve damadı Kemal Kacar, 1957'de tutuklandı. Tunahan
1959'da ölünce yerine Kacar geçti. Cemaatin Türkiye'de
bini aşkın yatılı kız ve erkek Kur'an kursları var.
Kadiri kökenli Said-i Nursi de "Nur Cemaati"ni kurdu.
Bitlis'te 1873'te doğan Nursi, Osmanlı'nın İslamcı kuşağındandı.
1925'te Şeyh Sait İsyanı'ndan sonra Isparta, Kastamonu,
Denizli ve Afyon'a sürüldü. Cemaat, Nursi'nin 130'u bulan
Risale-i Nur adlı tefsir kitabından adını aldı. Cemaat üyelerine
"Nur Talebeleri" denildi. Nursi'nin 1960'taki ölümünden
sonra cemaat bölündü.
1938 yılında Erzurum'da doğan Fetullah Gülen, 1966'da vaiz olarak atandığı lzmir'de örgütleme çalışmalarına başladı.
12 Eylül'ün dershanelerde ve özel okullarda yetiştirdiği
müritleri Emniyet'e, TSK'ya, MİT'e ve yargıya yerleşti.
2002'den sonra Adalet ve Kalkınma Partisi'ni destekledi. Ergenekon
ve Balyoz davaları ile kamuda kıyım gerçekleştirdi.
15 Temmuz 20 16'da darbeye kalkışınca, Fetullahçı Terör
Örgütü (FETÖ) diye tanımlandı.