%90 Böyle devam ederse
2050’ye kadar
yok olacak mercan
resiflerinin oranı
48
1.2 °C
Sanayi öncesi döneme
göre dünyanın
sıcaklığındaki artış
50
Anıtkabir’in mozole
yapısının dış cephesi
ve kolonatları ile zafer
kabartmalarında
Karabük Eskipazar
travertenleri
kullanılmıştı.
72
Anıtkabir’in mimarlarından Prof. Dr. Emin
Onat’ın da dediği gibi “Uzun yıllar dayanabilecek
yapılar kurulmak istenilirse tabiatın vergisinden
başka bir şeye gitmemek gerekir. Ancak tabiatın
taşıdır ki vakar ile ihtiyarlar”
72
2.5 MİLYON
YAŞINDA
YENGEÇ FOSİLİ
Günümüzde bazı traverten
blok taş ocaklarında
geçmiş jeolojik dönemlerde
yaşamış deniz canlılarının
fosillerine de blok üretim
kademelerindeki karstik
erime boşluklarında
rastlanıyor. Denizli’deki bir
ocakta, traverten bloğu
içinde bulunmuş ve yaklaşık
2.5 milyon yıl yaşında
olduğu tahmin edilen
yengeç fosili onlardan biri.
73
SINIRIN IÇINDE KALAN KÜTÜPHANE
Martha Haskell adlı yerel bir hayırseverin, 1904
yılında, yüzyıllardır tek bir şehir gibi yaşayan
ABD’nin Vermont eyaletinin Derby Line kasabası
ile Kanada’nın Québec eyaletinin Stanstead kasabasına
hizmet verebilmesi için sınırın tam ortasına yaptırdığı
kütüphane, 21’inci yüzyılda küresel sınır tartışmasının
sembollerinden birine dönüştü. 100 yılı aşkın süre
kimsenin dikkatini çekmeyen Haskell Kütüphanesi
ve Opera Evi, “dünyanın en dost sınırı” diye anılan
ABD-Kanada sınırının iki tarafına da hizmet veriyor.
Hukuksal olarak kütüphanenin içinde herhangi bir
sınır yok. Kullanıcılar, bir kez binaya girdiklerinde
dışarıya çıkmamak şartıyla diğer ülkede kalan kısma
da geçebiliyor. 1970’lerde binada çıkan yangın, ABD’li ve
Kanadalı sigorta şirketleri arasında sorumluluk ihtilafı
çıkarınca, kütüphane ve opera salonunun ortasına
sınır bandı çizgileri çekildi. Böylece, aynı masada kitap
okuyanlardan biri ABD’de iken, diğeri Kanada’da olabiliyor.
86
“Bir insan, başka bir ülkede daha
iyi yaşam kurma olanağı varken, neden bir ülke-
de açlıktan veya salgından ölmek zorunda kalsın
ki?”
87
Hangi anlam yüklenirse yüklensin sınırların
öyküsünün merkezinde dün olduğu gibi bugün
de hâlâ insan var. Meksika sınırında Sonoran
Çölü’nde kaçak göçmenlerin geçerken bıraktığı eş-
yaları toplayarak güncel bir “arkeolojik” kayıt oluş-
turan antropoloji profesörü Jason De León bize bu
gerçeği hatırlatıyor
88
Bana 50 metre yüksekliğinde
duvar gösterin, ben de
size 51 metre yüksekliğinde
merdiven göstereyim.
---- JANET NAPOLITANO, 2011
ABD İÇ GÜVENLİK BAKANI
93