148 syf.
9/10 puan verdi
Efsaneye göre İkarus, Atinalı bir mimar ve sanatçı olan babası Daedalus ile birlikte kapatıldıkları labirentten, labirenti ziyaret eden kuşların kanatlarından düşen tüylerden ve balmumundan elde ettikleri mekanik bir çift kanatla kurtulma çabasına girerler.Daedalus mesleği olan mimarlıkta nasıl mahirse, insanoğlunun yaratılışından doğan zaaflarına da o denli vakıftır, yola çıkmadan oğlunu uyarır; “Ne çok yükseklerde uçup -Güneş Tanrısı- Helios’un öfkesini kabart, -zira çok yükselmek ona hakarettir,- ne de çok alçaklarda uçarak denizin sularının buğusuyla ağırlaştır kanatlarını, unutma; yükselmenin cazibesine kapılman felaketin olur!” Gelgelelim baba Daedalus’un bu korkusu yersiz değildir.Oğul İkarus kanatlarının altından tatlılıkla kayan gökyüzünün sarhoşluğuyla yükselirken bu durumu kendisine hakaret olarak gören Helios’un gazabına uğrar, muazzam bir kinle tutuşturulan kanatları ona ihanet eder, umutsuz çırpınışlarla kendisini Ege denizinin kollarına bırakarak can verir.
İnsanoğlunun gururuna kapılarak doğayla tutuştuğu her kavgada nasıl bir maskaraya döndüğünü, sırtlaması gereken yenilginin ne hazin olduğunu gözler önüne seren bir 
Ernest Hemingway şaheseri.Giriştiği mücadelede mağlup olduğu için gök kubbeyi sırtlamak zorunda kalmış bir Titan olan Atlas’ın yazgısı; gücünün son kertesine kadar karşı koysa da, avladığı kılıç balığının, köpek balıkları tarafından parçalanmasına mani olamayan Santiago’nun kaderinde ince bir istihza ile tekerrür eder.(Atlas’ın yenilgisi sırtındaki devasa yükken, Yaşlı Santiago’nun yenilgisi ardında kanla pembeleşmiş köpükler saçarak ilerleyen bir kayığın peşinden sahile çekilen kılıç balığının göreni dehşet içinde bırakan parçalanmış ölüsüdür.)
Pek tabii İkarus’un özgürlüğünü kazanması adına kendini boşluğa bırakabilmesi gibi Yaşlı Santiago’nun da onu her daim yarı yolda bırakan talihine ve bundan doğan hayal kırıklıklarına sırtını dönebilmesi için cesaret faktörü oldukça elzemdi ve bu haliyle -en azından başlangıçta- göstermiş oldukları o hayranlık duyulası vakar, takdire şayandı.Ne zamanki bu sebatkârlık gururla zehirlendi ve onlara felaket getirdi, işte o zaman gerçeklikle aralarındaki ince, camdan zırh, zorba bir topuz darbesiyle tuzla buz oldu. (#190160686)
Hikayenin bir çok yerinde Yaşlı Santiago’nun kılıç balığını avlamasındaki esas itki, kendisi tarafından yalın ve çarpıcı cümlelerle dile getirilir. (#190161688) Sık sık kendini avıyla özdeşleştirir, (#190160429)hatta çoğu kez kılıçbalığının asaletinin kendi soyunun ceberut varlığı üzerindeki üstünlüğünü kabul eder.( #190160829) (#190160026) Hassas bir terazi olan yüreğindeki dengede sık sık vicdanı da kendini gösterir.Santiago’nun vicdanı ile vaki olan durum arasında yaşadığı ikilem, Cennet’ten kovulan Adem’le Havva’nın yasak olana duydukları arzuyla, kendileri için çizilen sınırların arasında yaşadıkları bocalamaları hatırlatır.Gerçekleştirdiği eylemi kendi içinde haklı bir temele oturtmaya çalışması bundandır. (#190161375) Bu bocalamalar her iki durumda da kaçınılmaz sonucu değiştirmez.Santiago balığın kudretli azametini bilerek onu avlar, Adem’le Havva, yasak elmayı onları bekleyen cezaya rağmen elde eder.(#190079189) Bu pitoresk manzaraların hepsi kendine yenilen insanoğlunun zayıflığının birer tecessümü olduğu için kişiyi acze düşürür.Sonunda kocamış, yalnız ve yılgın bir şekilde ona acıyarak bakan gözlerin nezaretinde iskeleye dönen Santiago’yu küçük bir çocuğun yetişkin dünyasıyla henüz kirlenmemiş candan dostluğu karşılar.(Manoli, dünya senin gibi insanların hatrına dönüyor.) #190172863
Ortaokul yıllarımda bana okumayı sevdirmişti Yaşlı Adam ve Deniz, bulunduğu umutsuz konuma rağmen denize açılmayı göze alan Santiago’ya hayran kalmıştım, ancak onun bu ihtiyatsızlığının yaşadığı yenilgideki ( #190164425) yadsınamaz payını (kendi içimdeki mahkemede onun üzerine daha fazla gitmemek için belki de) es geçmiş olmalıyım ki kitap bambaşka bir etki bıraktı bünyemde. Vardığım her yargı ikircikli bir ‘acaba?’ bıraktı arkasında.Belki de İkarus kanatlarının erimesini göze alacak kadar çok sevdi özgürlüğü, ya da Santiago onu kaybetme pahasına göze aldı bir kez olsun kılıç balığına galip gelmeyi? Günler sürecek bir yığın monolog eşlik edecek bana zihnimde.Felsefi bir süreç, yer yer Mitoloji ile harmanlanıyor.
Bu monologlara dahil olmak isterseniz, siz de bir sandalye çekebilirsiniz.Zira biz oldukça kalabalığız.
Keyifli okumalar, ya da huzursuz ikilemler.
Hemingway basit bir üslup ile çok derinlikli anlamlara sahip eserlerin ustası olarak bilinir. Hatta onun bu üslubu buzdağı teorisi ile açıklanır. Mitolojik ve derinlikli tahliliniz Hemingway’in verdiği ve vermek istediği mesajın harika bir tezahürü olmuş. Yorumunuzdan dolayı kutluyorum 👏🏻
Buzdağı teorisini ilk defa sizden duyuyorum, kısacık bir yorumla ufkumu açtınız. Ernest Hemingway okurken bu bilgi cebimde duracak.Çok teşekkür ediyorum.🌸
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.