Bu uzun öykü mutsuz bir çiftin hayatını yok eden yıkıcı bir aşk, yakıcı bir öfke ve öldürücü bir kıskançlığı konu alır. Tolstoy’un bu eseri Rus edebiyatında 19.yüzyıl ayrıcalıklı sınıfların kültüründe kadının rolünü, aile düzenini sorgulayan, aşk, evlilik ve kadın cinselliği ile ilgili farklı düşünceleri ifade eden ve zamanında uygunsuz olarak algılanan bir eser olarak tanınır. Lev Tolstoy’un uzun öyküsüne Beethoven’ın Kreutzer Sonat’ı ile aynı ismi vermiş olması Beethoven’ın müzikte yaptığı devrimsel tavıra adeta bir göndermedir.
Trende, başkahraman Pozdnyshev, aşkla ilgili genel bir konuşmaya karışarak, gençliğinde dikkatsizce çapkınlık yaptığını anlatır ve kadınların elbiselerinin erkek arzularını uyandırmak için tasarlandığından şikâyet eder. Erkeklerin, kadınları arzu objesi olarak algıladıkları sürece, hiçbir zaman eşit haklara sahip olamayacağını iddia etmektedir.
Pozdnishev karısının öldürülmesine yol açan olayları anlatıyordu; kendisi yoksulluğu veya bağlantıları nedeni ile evlenmemiş ve ayrıca evlendikten sonra tek eşli olma niyetinde olduğunu anlatmaktadır. Bu sebeple gururun haddi hesabı yoktu. Ancak, her şey ters gitti, balayı gerektiği gibi olmadı. Üçüncü veya dördüncü günde Pozdnishev karısını canı sıkılmış buldu, neler olduğunu sordu, sarıldı. Karısı ağlayarak nasıl anlatacağını bilemedi. Karısının canı sıkkındı ve üzgündü. Yüzünde de beklenilmedik bir soğukluk ve düşmanlık vardı. Pozdnishev bu düşmanlığın geçici bir durum olmadığını, normal bir durum olduğunu anlamıyordu. Ancak daha sonra bir takım tartışmalar meydana geldi ve Pozdnishev evliliğin çok hoş bir şey olmadığını hissetti, hatta tam tersi çok ağır bir şey olduğunu düşündü, ancak bunu ne kendine ne başkalarına itiraf etmek istemiyordu.
Karısı kemancıya hayrandı ve birlikte Beethoven’ın Kreutzer Sonatını çalmaktaydılar. Pozdnishev içinde fırtınalar kopartan kıskançlığı zapt edip, gizleyerek iş için evden ayrılmıştır. Döndüğünde onları birlikte görecekti. Müzisyen kaçıyor, Pozdnishev ise karısını hançer ile öldürüyordu. Tolstoy'un hikâyesi üç temel motif içermektedir: müzikal zevk, engellenmemiş cinsel arzu ve şiddetli kıskançlık. Hikâyede, evlilik, ihanet, eşlerin ahlaki ölümü, kadınların hak ve statüsü gibi konulara değinilmektedir ve bu konular günümüzde de tüm dünyada geçerliliğini korumaktadır.
Beethoven'ın sonatından esinlenen ve o günün toplumunun değerlerine ters düşen, dışlanan bu öykünün toplum üzerinde yarattığı sarsıcı etkileri bugün kavramakta zorluk çekebiliriz. Ancak bu durumla Beethoven'ın kendi yaşadığı devirde de yine toplumun alışkanlıklarına ve kalıplarına ters düşen bir eseri besteleyip icra etmesinin getirdiği tepkilerle de bir paralellik kurabiliriz. Bize bu tepkiyi hissettiren Tolstoy'un kendisidir. Lev Nikolaevich, hikâye kahramanı Vasily Pozdnyshev adına şunları yazıyordu: "Onlar, Beethoven’ın Kreutzer sonatını çalıyorlardı. İlk prestoyu biliyor musun? Biliyor musun?” diye haykırdı. ''Bu! ... Korkunç bir şey bu sonat... Genelde de korkunç bir müziktir. ... Bu, bu müzik, müziği besteleyen kişinin ruh haline doğrudan götürüyor beni. Kreutzer sonatını yazan kişi – Beethoven, neden bu ruh halinde olduğunu biliyordu... İşte bu yüzden müzik bazen o denli korkunç oluyor ve insanı derinden etkilemekteydi.''
Kroyçer Sonat 
Lev Tolstoy 
Kitapkolik 
Kızıl Panda 
Hatice Cenksever
·
145 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.