Bende anlamlandıramadığım bir şeyler var... Geçmişe takılı kalmışım... İlişkilerime ne oluyor? Neden kendimi sürekli bana zarar verebilecek ilişkilerin içinde buluyorum? İnsanlara neden yapışıkmışım gibi yaşıyorum? Terk edilmekten mi korkuyorum? Sorunum ne ki benim? Neden kimseye güvenemiyorum? Başarısız olmak benim için değersizlik midir yoksa sevilmemek mi? Başarısız olmak beni neden bu kadar korkutuyor? Bir kere de olsa başarısız olmaya izin veremez miyim? Bu başarı algısı kişiden kişiye göre değişen bir şey değil midir zaten? Neden bunu bu kadar katı bir standarda oturtup her şeyi mükemmel yapmaya çalışıyorum? Sonuçta ben de sıradan bir insan değil miyim? Sonunda herkes gibi yaşayacağım ve öleceğim. Ne oldu ki benim yaşamımda? Neden bazı anılar çok silik de bazıları her gün ben buradayım diyor ve devamlı önüme çıkıyor? Aynı döngüye sıkışıp kalmak mı istiyorum yoksa artık bir nebze de olsa özgürleşmek mi istiyorum?.. Evet ilk defa bir kitabı dönüp ikinci kez okudum. Bu sefer şemalarımın üzerinde detaylı çalışıp ilerleme kaydedebilmek için. Lütfen kişisel gelişimi zırvalık olarak görenleri dışarı alıp kendine gerçekten bir şeyler katmak isteyenlere yer açalım. Konu fark etmeksizin bir şey üzerinde ilerlemek için önce istemek gerekiyor ve benim tavsiyem evet kitabı okuyun, hatta defalarca okuyun, böylelikle daha önce göremediklerinizi görüyorsunuz. Bu kitabı okumak bir şeyleri görmek ve değiştirmek için büyük bir adım evet ancak semptomlarınız sizin işlevselliğinizi etkileyecek kadar şiddetli ise, çok uzun süredir sıkışıp kalmışsanız ve nasıl değişeceğinizi bilmiyorsanız, değişim sizin için umutsuz gibi gözüküyorsa, büyük bir travmanız varsa, panik, OKB, madde bağımlılığı gibi ek sorunlarınız da varsa bir uzman ile birlikte çalışmak çok yararlı olacaktır. Çünkü şemaları fark etmek de değiştirmek de zordur. İlk olarak Şema nedir ile başlıyorum öyleyse. Şema ; bireyin çevresindeki dünyayı anlamlandırmak için geliştirdiği bir tür bilişsel yapıdır. Temelleri gelişim kuramcılarından çok sevgili Jean Piaget'ye dayanmaktadır. Piaget'nin kuramı bilişsel kuram üzerinedir. Burada kuramsal çerçeve çizmek istemiyorum ama kısaca bahsedecek olursak şemalar beyindeki birer klasör gibidir yeni edinilen bilgi de gelip buraya yerleşir ve beyin benzer olarak anlamlandırdığı durumlarda hoop aynı klasörü önüne çıkarır. İnsanlarda ilk başta çok basit şemalar vardır. Refleksler gibi. Bebek geliştikçe, yeni deneyim ve yaşantılar edindikçe bu şemalar da gelişir ve yerleşir. Kişi aynı durum ile karşılaştığında ve karşılaştığı durum ona yerleşmiş olan şeması ile çağrışım yaptığında yine aynı tepkiyi verir. Yani aslında yaşam boyu edindiğimiz bazı kalıplar üzerine oturtulmuştur. Siz isteseniz de istemeseniz de kendinizi birden onun içinde bulursunuz. Bu kitapta başlıca işlenen şemalarımız; terk edilme, güvensizlik ve kötüye kullanma, dayanıksızlık, bağımlılık, duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon, kusurluluk, başarısızlık, boyun eğicilik ve yüksek standartlardır. Bu on bir şemayı analiz edip kişisel amaç yaratmak için kendi doğal eğilimlerinizi keşfetmelisiniz. Bu eğilimler kendinizi tam hissetmenizi sağlayacak ilgi alanlarınızı, ilişkilerinizi ve aktivitelerinizi içerir. Güvenmeyi yalnızca güvenli bir yerde öğrenebiliriz ve değişim sadece şemaların iyileşmesi değildir. Her birimiz aslında ne olmak istediğimizi ve hayattan ne istediğimizi keşfetmeliyiz, aynı zamanda değişim, kendi temel ihtiyaç ve eğilimlerimizi, çevrenizdekileri incitmeye gerek duymadan doyuma ulaştırmamıza izin vermekten geçer. Şema yaklaşımı burada değişim için; bilişsel, davranışçı, yaşantısal, içindeki çocuk, psikanalitik ve kişiler arası teknikler ve empatik yüzleştirme gibi birkaç tane güçlü değişim ajanını bir arada kullanır. Her bir şema için nasıl geliştiği, nelerin tetiklediği ve değiştirmek için ne yapmamız gerektiğini anlatır. Tüm bunları kendi ihtiyaç ve isteklerinize uygun olarak birleştirirseniz bir şeyler çok daha anlamlı hale gelecektir. Mesela toksik bir kişiler arası ilişkiyi fark edebilmenizi ve bunu değiştirebilmek için adım atmanızı sağlayacaktır. Ancak insan tüm her şeyle bir anda yüzleşemez, bazı şeyler ağırdır, keşif sürecinde kendinize şefkatli olmayı ve sindire sindire okumanızı tavsiye ederim. Farkındalık bile çok büyük bir adım bence. Sonuçta siz bir ilişkide kalmak istediğiniz için onunla kalma özgürlüğüne sahipsiniz, ona ihtiyacınız olduğu için değil... Keyifli okumalar...