Elbette, canzona'daki¹ şiirlerin hesaplı yan yana getirilişi, süslü ve üzerinde düşünülmüş bir rahatlıktan başka bir şeye karşılık gelmiyor. Bir başka deyişle, Kötülük Çiçekleri'nin şiirleri göz önünde bulundurulduğunda, bunların şöyle ya da böyle düzenlenmesi güzel ve açıklayıcı olabilir, belki eleştirel bir bakış açısı da getirebilir, ama bundan başka bir şey değildir. Şiirler daha önce yazıldığına göre böyledir bu; ama Baudelaire'in, bunları, bütünlükleri içinde, bir anlatı gibi tek tek böyle inandırıcı ve büyüleyici tarzda yazmış olması, şiirlerin bütününe ilişkin ahlaksal, yargısal ve kapsamlı kavrayıştan kaynaklanıyor olamaz mı?² Yapıttan çıkarılması da ya da yerinin değiştirilmesiyle, İlahi Komedya'nın bir sayfası, bir bütün içindeki dikkat çekici içsel değerini yitirir mi?
Ne var ki, İlahi Komedya'nın birliğine ilişkin çözümlemeyi bir başka zamana bıraksak bile; bir esinin itkisiyle, tekil olarak düşünülmüş bir şiire, bir bütüne ait olma değeri vermek mümkün mü? Kaldı ki, ben Baudelaire'in bir şiiri tekil olarak değil de, öteki şiirlerle bağlantılı olarak düşündüğünü sanmıyorum.
Dahası var. Bütünüyle tamamlandığında, bir şiirin en derin anlamı yazar açısından açık olduğuna göre, kitabı önceden yazılmış şiirler üzerinde düşünmeden oluşturmak nasıl mümkün olur? Demek ki, canzona her zaman afterthought³ bir şeydir. Gene de, bir itiraz noktası kalıyor geriye: Bir bütün olarak düşünülmüş olması da mümkün -İlahi Komedya'yı bir yana bıraksak bile, Shakespeare'in oyunları elbette böyle düşünülmüştür. Şunu belirtmek gerek: Bu eserlerin birliği oyun kişisinin gerçekçi süreğenliğinden, olayların doğalcı gelişiminden kaynaklanır; bu, hoppalıktan uzak bir bilinçte gerçekleştiğinde, maddeselliğini yitirir ve ruhsal bir anlam edinerek ruh haline dönüşür.
¹ (İt.) Şarkı. XVI. yüzyılda İtalyan çoksesli müzik türü ve XVI-XVII. yüzyıl çalgı müziğinin önemli bir biçimi. XVIII-XIX. yüzyıllarda ise lirik şarkılara veya şarkı benzeri çalgısal parçalara bu ad verilmiştir.
² Mavi kurşunkalemle altı çizilmiştir
³ (İng.) Sonradan düşünülmüş.
Sayfa 30 - 31 Can ModernKitabı okudu
·
18 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.