MARKO PAŞA
Bir dergi
Üyeleri
Sabahattin Ali
Aziz nesin
Rıfat Ilgaz
Mustafa Mim Uykusuz
Markopaşa, Sabahattin Ali, Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz ve Mustafa Mim Uykusuz’un yazarlığını yaptığı 1946 yılında yayın hayatına başlayan Türk basın tarihinin en yüksek tirajlı yayınlarından biri olan cuma günleri çıkan haftalık mizah dergisidir. Sabahattin Ali başyazarlığını, Mustafa Mim Uykusuz da çizerliğini üstlenmiştir. Gazetenin adı, Aziz Nesin'in Gerçek adlı gazetede yazdığı "Markopaşa’ya Şikayet" köşesinden gelir.[1]
Toplumcu ve gerçekçi bir mizah anlayışıyla yazılan Marko Paşa, akılda kalıcı söylemler kullanırdı. O dönemlerde sert muhalefet gösteren derginin yazarlarına karşı birçok dava açılmış, kimi sayılar toplatılmış ve hatta dergi ismindeki Paşa kelimesinden dolayı zamanın "Milli Şef"i İsmet Paşa ile alay ediyor diye kapatılmıştır. Bu tür olaylar yüzünden Markopaşa "Toplatılmadığı zamanlar çıkar" veya "Yazarları hapishanede olmadığı zamanlar çıkar." gibi ibarelerle çıkardı. Kimi zaman yazarlar dergiyi elden dağıtmaya çalışmışlar, buna karşın çok sayıda satmayı başarabilmişlerdir ki derginin tirajı 60-70 binlere dek ulaşmıştır. O dönemlerde en çok satan gazetelerin tirajları bile 50 bini geçmemekteydi.[1]
Markopaşa kapatılınca sırasıyla; Merhumpaşa, Malumpaşa, Yedi-Sekiz Hasan Paşa, Hür Marko Paşa, Bizim Paşa, Ali Baba ve Kırk Haramiler adları altında yeniden çıkarıldı.[2]
MARKO PAŞA
Marko Paşa ya da asıl adıyla Markos Apostolidis (Yunanca: Μάρκος Πιτσιπιος, d. 1824, Sire - ö. 1888), baba adı Apostol (Αποστολος), Rum asıllı Osmanlı hekimiydi.[1]
Marko Paşa ilk ve orta öğrenimini Güney Ege'nin meyve bahçeleri ve bağlarıyla ünlü Sire (Siros) adasında gördü. Sonra ailesi ile birlikte gittiği İstanbul'da 2. Mahmut tarafından açılan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'yi (Askeri Tıbbiye) Tabip Miralay rütbesiyle bitirdi. 1851'de cerrahi kliniği şefliğine atandı. Kısa sürede iyi bir hekim olarak ün kazandı ve mirlivalığa (tuğgeneral) terfi eden ilk hekim oldu. 1861'de Sultan Abdülaziz'in hekimbaşılığına getirildi. 1871'de ferik (korgeneral) rütbesindeyken Tıbbiye-i Şahane Nazırlığı'na (Tıp Fakültesi Dekanı) atandı. 1878'de II. Abdülhamit döneminde Meclis-i Ayan (Senato) üyeliğine getirildi. 1868'de Kırımlı Aziz Bey, Dr. Abdullah Bey (Karl Edward Hammerschmidt) ve Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa (Michel Lattas) ile birlikte Hilâl-i Ahmer Cemiyeti'nin (Kızılay Derneği) kurulmasına katkıda bulundu ve ilk genel başkanı oldu.[1]
Marko Paşa hastalarını uzun uzun sabırla dinleyen, dertlerine tıbbi yönden yardımcı olmakla birlikte, onlara manevi huzur ve rahatlık vermeye de özen gösteren bir hekimdi. Marko Paşa'nın ünü halk arasında iyice yayıldı ve zamanla, yakınmayı dinleyecek kimsenin olmadığını vurgulamak için söylenen "anlat derdini Marko Paşa'ya" deyimi ortaya çıktı. Marko Paşa 1888 yılında Burgazada'da (Antigoni) hayatını kaybetti.
·
78 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.