Kavram und fonksiyon
Frege fonksiyondan tam da matematikteki
"fonksiyon" kavramını anlamaktadır. f(x), diyelim x2 -1 gibi bir fonksiyon tanımlamakta, “x" ise argüman olarak nitelenmektedir. Aynı fonksiyonun farklı “x" değerleri için farklı değerleri vardır. Frege bu değerlere, değer-alanı [Werthverlauf (İng. valuerange)] adını vermektedir. Öte yandan bu değerler, aynı zamanda doğruluk-değerlerine de karşılık gelebilmektedir. Örneğin,
x = 1 için x2 -l'in değeri 0 dersek, bu 'doğru' doğruluk değerine, -1 dersek de 'yanlış' doğruluk değerine karşılık gelecektir.
Frege bunu şöyle ifade ediyor: "Bir kavram, değeri her zaman doğruluk-değeri olan bir fonksiyondur.
Sayfa 44
·
56 görüntüleme
Bu yaklaşımın dildeki karşılığı, argümanın (x'in) özne/
nesne olarak, fonksiyonun ise kavram olarak görülmesidir.
Özneyle yüklemi birbirine bağlayan "...dır"ın iki farklı işlevini
birbirinden ayırmanın önemine dikkat çeker Frege: "Ankara
Türkiye'nin başkentidir" ve "Ankara başkenttir" tümcelerini
alalım. İki tümcede de "...dır" farklı işlevlere sahiptir. Birincide
"Türkiye'nin başkenti = Ankara" anlamında, yani bir eşitliği
ifade ederken, İkincide, Ankara'nın bir özelliğini dile getirmeye yarayan bir bağlayıcı fiildir (copula). Öyle ise ikinci tümceyi
"x başkenttir" şeklinde yazarak, "başkent" kavramının altına
düşecek nesneleri sıralayabiliriz. “x" argümanının yerini alacak değerler için “x başkenttir" fonksiyonunun değer-alanını
bulabiliriz. Böylece "Ankara, Paris, Roma" gibi kentler, x'in
yerine konulduğunda doğru tümceler meydana getirirken,
örneğin "İstanbul, New York" gibi kentler veya "Ayfer" gibi
özel adlar yanlış tümceler meydana getirecektir
Nesne kendi içinde tamamlanmış, boşluksuz
bir şeyken, kavram boşluklu ve nesne ile tamamlanmayı bekleyen bir işleve sahiptir. "Ankara" özel adı kendi içinde tamamlanmıştır, ama "...'nın başkenti" kavramı, boşlukludur ve özel
adla tamamlanması gerekir
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.