Öncelikle bu eseri okuma grubumuz olan https://1000kitap.com/bidunyakitapgrubu grubumuzun efsane kategorisinden seçilmesi ile okuma fırsatı bulabildim. Ahmede Xani 1651 yılında Hakkari'nin Hani köyünde dünyaya gelir bir süre sonra Doğubayazıta yerleşir ve orda yaşamını sürdürür.Xani Kürtçe diline olan ilgisi ile bilinip eserlerini Kürtçe yazmıştır bunun yanı sıra okul kurup öğrencilere eğitim vermiştir. Donemin önemli yazarlarından biri olan Ahmede Xani zamanında çok eser vermiştir ama günümüze kadar ulaşan dört eseri bulunmaktadir. Dönem dönem kitapları sansürlendiğinden günümüze kadar aslına yakın eserini bulmakta biraz zorlanabiliriz. Ahmede bu efsaneyi nasıl ki Yaşar Kemal'in Ağrı Dağı destanından yola çıkarak yazdığı gibi Ahmede Xani'de Cizre'de yaşanmış bir aşk efsanesinden yola cikarak yazmıştır . Ahmede Xani MEM U ZİN i anlatırken mesnevi tarzda önce Allah'a övgülerle başlayıp hikayenin geçtiği Botan bölgesini anlatmaya ve sonrasında hikayeye giriş yapar.Eseri okurken dini coğrafyayı edebiyat-şiir gibi içerikleri görebiliyoruz. MEM U ZİN kitabında Beşeri ve ilahi aşkı işlenmiştir. Beşeri aşk dediğimiz Tacdin ile Sitinin aşkı işlenirken ilah aşkı asıl kitabın karakteri olan MEM ile Zin aşkı anlatılmaktadır. Kitapta geçen fitneci fesatlık peşinde olan Beko karakteri günümüzde 'Sen Beko musun' ya da 'Bekoluk yapma ' gibi benzetmeler doğu bölgesinde deyim benzetme şeklinde yapılır. Nasıl ki Hz.isa'ya ihanet eden Yahuda ve Sezara ihanet eden Bürütüs gibi Mem'e ihanet eden bekoda böyle şekillenmiştir. MEM U ZİN'in bende ki en önemli yeri çocukken annemin masal olarak bana anlatmasidir hatta masalın sonu hala aklimdadir masal şöyle bitiyordu: Bir türlü kavuşmalarını izin verilmeyen MEM ile Zin bir uçurumdan aşağı atlarken birer güvencin olup gökyüzünde kavuşurlardı.Kim bilir belkide gökyüzünden birer güvercin gibi kavuşmuşlardır.