“İster Arap Yarımadası'nda, isterse Eski Yunan'da olsun, erkek fantazisi hep aynıdır: Kadının, erkeğin kendi eliyle biçimlendirip can verdiği, yani özgür iradeden ve öznellikten yoksun, tümüyle erkek denetimi altındaki bir Galatea olması!” Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, Fatmagül Berktay’ın doktora tezinin kitaplaştırılmış hali. Yazar önsözde bu durumun olumsuzluklarından ve dezavantajlarından bahsederek başlıyor kitaba. Bolca terim kullanarak biraz gözünüzü korkutuyor önce, sonra ritim düşüyor ve başlıyor size en temelden “kadın” olmanın ne demek olduğunu ve dünya tarihinde nasıl algılandığını anlatmaya. Kitap dört ana bölümden oluşmakta. Başlangıçta Ana Tanrıça vardı diyor yazarımız. Kadının çağlar öncesine dayanan değerinden bahsediyor. Üretkenliğin temsilcisi olduğuna ve kadın olmanın bilgileliğine değiniyor. Sonrasında ise ataerkil topluma geçişle birlikte kadının aile ve toplum içinde nasıl değiştiğini anlatıyor aşama aşama. “Beni kadın yaratmayan Tanrı’ya şükürler olsun” diyen yahudi din adamları çıkıyor karşınıza burada. Yazar bölümü şöyle bitiriyor: “Cinsiyet ayrımıyla kutuplaşmış ve bir cinsin diğeri karşısında böylesine eşitsiz bir konumda olduğu bir dünyada, "kadın yaratılmadığı için" şükredenlerin, "selamet"e bilmiyoruz ama, mutluluğa kavuşmaları mümkün olabilir mi?” İlerleyen bölümlerde ise, Ruh-Beden karşıtlığına felsefi açıdan değiniyor. Pek çok farklı filozofa referans veriyor. Son bölümde ise Kadının şu anki konumundan ve özellikle İran devriminden bahsediyor. Kitabın alt başlığı: Hristiyanlıkta ve İslamiyette kadının statüsüne karşılaştırmalı bir yaklaşım. Fakat buna katılmıyorum. Çünkü yazar hem üç büyük dinden bahsediyor, yalnızca İslamiyet ve Hristiyanlık değil, hem de büyük dinler dışında eski uygarlıklar ve yaşayışlara da bolca yer veriyor. Bu bakımdan bahsedilenden daha kapsamlı bir kitap olduğunu düşünüyorum. Kitap konu itibariyle agresif bir dile sahip olabilecekken, yazarın kaleminin sakinliği en sevdiğim noktalardan biri oldu. Konuyu pek çok farklı yönden ele alıyor, sonrasında da derleyip toplayıp final yapıyor her bölümde. Kitap akıcı olsa da kolay okunan bir metin olduğunu düşünmüyorum. Tavsiyem yavaş yavaş okuyup sindirilmesi. Kesinlikle daha çok okunması gereken bir metin. Okuyacak olan herkese şimdiden keyifli okumalar diliyorum. “Amacımız barış olduğu zaman, savaşı anlamsız kılmanın yolu, karşı-silahlar üretmek değil, tümüyle silahlardan arınmış bir dünya kurmaya cesaret etmektir!”

Tek Tanrılı Dinler Karşısında KadınFatmagül Berktay · Metis Yayıncılık · 2021654 okunma

··

647 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Merve Büker