Anlatısız Bir Toplum, Dataizm
youtu.be/6vZAi9vDij4
Byung Chul Han ile devam ediyorum,
Han Enformasyon Rejimi diye bir şeffaf rejim tanımı yapıyor; Disiplin toplumunun aksine bedeni ve enerjiyi değil veriyi sömürür bu rejim diyor. Artık güç üretim araçlarına sahip olanda değil psikopolitik izleme, davranış kontrolü ve tahmini için kullanılan enformasyondadır diyor.
Bu rejimdeki bireyler uysal da itaatkar da değildir aksine kendini özgür otantik ve yaratıcı olarak görür. Esasen kendini üretir ve gerçekleştirir. (Kendini gerçekleştirme Miti)Bugün Beden artık eskisi gibi tahakküm edilen bir şey değil estetik ve fitnes nesnesi olarak güzellik endüstrisinin etkisindedir.
Şeffaflık sistematik bir zorlamadır. Burada gerçekten özgür olan şey enformasyondur insanlar değildir. Enformasyon kapitalizmi özgürlüğü bastırmaz, sömürür. Gözetleme ve cezalandırma yerini motivasyon ve optimizasyona bırakır. Sosyal medya bu durumda bir kilise gibidir her Like amin demektir. Paylaşmak birlik, tüketmek kurtuluştur. Kendimizi böylece gerçekleştirir, tüketiriz.Bu rejimde özgür olmak eylemde bulunmak değil tıklamak beğenmek ve paylaşmak anlamına gelir. Enformasyon rejimi zamansal istikrardan yoksundur çünkü sürprizlerin cazibesinden beslenir. Algı böylece parçalanır. Bu baskı bizi zekaya yönlendirir artık rasyonel değil zekice davranmak gerekir. Bu hız duyguların daha fazla yayılmasına sahte haberlerin daha çok tıklanmasına sebep olur.
Yazar kitapta Dataizmden bahsederken şöyle der; verili olanın arkasında başka bir gerçeklik resmetmez çünkü ideolojisiz bir totaliterliktir dataizm. Totaliterler bile kitleye bir ruh üfler toplumsaldır fakat dataizm insanı yalnızlaştırır. Bu kadar fazla enformasyonu yazar enfodemi olarak kavramsallaştırıyor. Hakikat viral olamaz diyor.
İletişimsel eylemin sonu başlıklı bölümde insanın ötekiye muhtaç olduğunu hatta kendisini tanımlarken öteki olmadan tanımlayamayacağını tanımlarsa enfokraside otistik bir nitelik kazanacağını yani kişinin kendisini öz referans alacağını dolayısıyla söylemin değil enformasyonun getirdiği boşluğun oluşacağını söylüyor. Yani biz kendimiz gibi düşünenlere maruz kalıp yankı odasında kendimizi duyuyoruz bir otomata dönüşüyoruz. Dinleme olmadan demokrasiden söz etmenin imkanı kalmıyor zaten demokrasiden enfokrasiye geçiyoruz.
Yeni Nihilizim bölümünde ise Nietzche üzerinden şunu der "o hakikati yıkmadı inkar etmedi sadece onun ahlaki kökenini ortaya çıkardı." Yeni nihilizm hakikat diye bir şeyin olmadığını söylerken aslında enfokrasiden dolayı bu söylemi iddia eder. Bu durumda yalancı kalmaz, yalancı hakikati bilip tanıyıp gizleyendir ancak bugün hakikat anlamsız ve boş görülür. Yani yalancılar nihilist olamazlar.
2005de Truthines diye bir kavram seçildi zamanın ruhunu anlatan. Anlamı hisse dayalı doğruluk. Yani hakikatin aranması için gereken akıl devreden çıktı "ne hissediyorsam hakikat o" kalıbına sığdırıldı. Enformasyona ilke olarak şüpheyle bakarız; farklı şekilde analizler veriler yoluyla yapılabilir" deriz. Enfokrası güvensizdir. Bu güvensizlik toplumu hakikatsiz bir toplumdur. Enformasyon yolumuzu bulmamıza değil yolumu kaybetmemize sebep olur. Hakikat enformasyondan daha fazlasıdır; bir vaattir. Big data bir anlatı sunmaz. Hikayesizdir.
Byung-Chul Han 
Enfokrasi
··
89 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.