Gönderi

İnsanların Çoğu
1848’de  Amerika’da Dan Rice adında bir palyaço, bando arabası (bandwagon) kullanarak politik turlara katılmıştı. Bando arabası coşkulu müziklerle turlara çıkıyor ve “bandoya katıl” sloganıyla insanların dikkatini çekiyordu. Bu sayede elde ettiği popülerliğinden dolayı, seçimlerde büyük bir başarı kazanmıştır. Bu olay, “sürü psikolojisi” tabirinin literatüre girmesinin temeli olmuştur. Bandodaki coşku insanları cezbettiği için politik olarak doğru adres olup olmadığını ciddi anlamda sorgulamadan “insanların çoğu”nun orada toplamasını sağlamıştı. Böylece insanların aslında hakikate ulaşmak için tahkikat yapmak yerine coşkuya ve çoğunluğa uyup ona göre yerini belirlemesini ifade etmek anlamında “sürü psikolojisi” tabiri kullanılmıştır.  Bu tabirin kullanılmaya başlanmasının belli bir tarihi olsa da şüphesiz hayattaki uygulaması ilk insanlarla birlikte başlamıştır denilse yanlış olmaz. Bunu şuradan çok rahat anlayabiliriz ki kıssasını bildiğimiz bütün peygamberler, insanların çoğuna uymak yerine hakikate uymayı öğütlemişlerdir. Peygamberlik müessesi insanlık tarihiyle yaşıt olduğuna göre “insanların çoğuna uyma” geleneğinin tarihi de ortaya çıkmış olur. Bu devam edegelen evrensel olguya karşı kuran uyarısını şu sözlerle yapar: “ İnsanların çoğuna uyan sapıtır. (Enam 116)” peki ama ortada bu kadar açık bir uyarı varken ve insanlık tarihi bu uyarının gerçekleşmiş örnekleriyle dolu bir tecrübe kaynağıyken aynı hatayı tekrarlamaya devam etmek neden? Cevabı yine kuran veriyor: “Çoğu haktan hoşlanmaz. (Zuhruf 78)”
·
66 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.