Dikkat spoiler içerir. Çarlık Rusyası döneminde Kırım'da doğan ve ömrünü Türklerin birleşmesini adayan büyük düşünürlerden İsmail Gaspıralı'nın hayat hikayesinin anlatıldığı az ama öz bir biyografi diyebiliriz. 1800lü yıllarda Kırım'da doğan İsmail, büyüdükçe Deli Petro zamanından beri yapılan Rusya'daki Türklerin asimile edilmesinde İlminski gibi bölgelere göre dil oluşturularak insanların birbiri ile iletişimini kısıtlamak gibi çabalarını gördükten sonra tam tersi yönde çalışmalara başlaması ile başlıyor kitap. Türkiye'de subay veya memur olabilmek için önce Fransa'ya gidip dil öğrenmesi, sonrasında gelmesi ancak Osmanlı'da ona iş vermedikleri için tekrar dönmek zorunda kalması, bu sırada evlenmesi ancak eşinin kültür seviyesi vb sorunlar sebebiyle 2 sene sonra boşanması, bundan sonra köklü bir Türk ailesi olan Akçuraların kızı Zühre ile evlenmesi ve Yusuf Akçura ile akraba olması anlatılıyor. Dil Birliği sağlanması için öncelikle zar zor izin alarak Tercüman gazetesini kurması, bu gazetede İstanbul Türkçesine yakın bir yazı dili kullanarak yıllar sonra tüm Türkistan ve Hindistan'a kadar bir okur kitlesi edinmesi, İslam dinini de önemsemesi ama sahip olduğu modern düşünceler yüzünden Rus tarafından beyni yıkanmış mollalarca dinsiz ilan edilmesi, Umumicedit hareketi ile Türklere uygun okullar kurması ve bu okullar sayesinde Rusya Türklerinde milli şuurun yok olmasını engellemesi, hatta Hindistan'a da okullar açması anlatılıyor. Yazdığı makaleler, Batıya olan bakış açısı, Rusyayı hep idare etmesi, şartlar olgunlaşmadığı için 1905 devrimlerine aktif katılım sağlamaması, ilerleyen dönemlerde dediklerinin çıkması, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Ömer Seyfettin, Yusuf Akçura gibi Türklük ülküsü ile dolu yazar ve şairlerin onun hakkındaki görüşleri ve daha pek çok şey anlatılıyor. O dönem Rusyası ve oradaki Türklerin halini merak edenler için önemli bir kitap.

Gaspıralı İsmailNecip Hablemitoğlu · Pozitif Yayıncılık · 2014204 okunma

93 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.