Spoiler! İlyada ve Odysseia Batı Edebiyatının temel metinleridir. İnsanlığa özgü bir kültür kaynağı olan mitolojiler her şeyden önce insanı, insanlık durumlarını ele aldığından klasiktir ve evrenseldirler. İnsan ömründe görülebilecek tüm duygu durumları aşk, ihanet, kin, öfke, öldürme arzusu, garez, hayranlık mitolojilerde de yer alan konulardandır. ''Eve dönüş'' de böylesi konulardan bir laytmotife, bir mite dönüşmüştür. Hatta Odysseus'un eve dönüşü tüm dünyada eve dönüşler için bir temel tanımlama haline gelmiştir. Homeros'un Odysseia destanı, Akhalı bir yiğidin, İthake kralı Odysseus'un yaşam öyküsünden kesitler sunar. Troya Savaşı'nın ardından yurduna dönmek zorunda kalan Odysseus'un doğaüstü olaylarla taçlanan maceraları, kâh şairin, kâh kralın bizzat kendi ağzından- zamandizinsel olmayan bir üslupla- aktarılır. Odysseus yurda vardığında hiç ummadığı, dünyada belki de en son görmek istediği şeyle karşılaşır. Bu gördüğü kaderinin en ağır yüküdür. Kendine sadık kalmış eşine talip olanlar, onda gözü olanları bir şekilde öldürüp Ithaka'ya hakim olabilecek midir? Antik bir figür olan Odysseus uzun yolculuklara çıkıp bu yolculukta kendi varoluşunu gerçekleştirebilecek midir? Yurda geri dönen, eve dönüşü gerçekleştiren kişinin ailevi işlevi yadsınamaz. Elisabeth Franzel'in de dillendirdiği gibi eve bir şekilde uzun çilelerden sonra geri dönen kişilerin toplumsal ve ailevi işlevleri yadsınamaz. Bunlar ya kraldır, yöneticidir, ya babadır, ya sevgili, ya oğuldur, ya da kocadır. Odysseia eserinde, bu kahramanın cesaretini, zekasını, kurnazlığını, bilgisini de görürüz. Bunlardan daha fazlasını da görürüz. Büyü, yemek, canavar, tanrı tasavvuru, kadına bakış açısı ve erkeğin konumu vardır. Her destan laytmotif olarak bir ya da birden fazla temayı ele alır. Pek çok folklorik kahramanı bu destanda görürüz. Odysseus bu destanda sırayla Yunan zihniyetindeki tüm folklorik kahramanları, destansı ve masalsı kahramanları ziyaret eder ve oradan ayrılır. Odysseia eserinin masallardan farkı bir kahramana sahip olmasıdır. Bu kahraman, bir insan olarak zaafı olan, duyguları olan, bazen ağlayan, bazen sevinen, bazen önlem alan bir erkek kahramandır. Odysseus kültürlenmiş bir insanın doğayla mücadelesini anlatan bir kahramandır. Ayrıca kültürlenmiş insanın iyi ve kötü pek çok özelliğini kendisinde barındıran bir kahramandır. Odysseus hem aklıyla sorunları çözen hem de aklıyla başını belaya sokan bir kahramandır. Hatta Odysseus Troya Savaşı'nın asıl sorumlusudur. Çünkü Odysseus Helene'nin evliliği öncesinde gelin ve damadın sorununun hepimizin sorunu olacağını, birileri bu evliliği bozmaya kalkışırsa ona karşı hepimiz birlikte savaşacağız diye söz verdirmiştir. Paris Helene'yi kaçırdıktan sonra bu söz Troya Savaşında Yunan beylerinin savaşa gitmesine sebep olur. Ancak Odysseus savaşa katılmak istemez hatta deli taklidi yapar tarlaya tuz eker. Bu olay Odysseus'un ne kadar cin fikirli olduğunu kanıtlar niteliktedir. Odysseia Yunanların Akdeniz'i keşfetmesiyle ilgili de bir şiirdir. Burjuva sınıfının,gemici sınıfın okuttuğu denizciliği, kahramanlığı, ötekine gitmeyi, ötekini yenmeyi ve ötekiyle savaşmayı anlatan bir destandır. Odysseia bir yolculuk ve yola çıkma destanıdır. Bir erkek kahramanın yola çıkışıdır. Odysseia bir erkeğin yurda dönüş şiiridir. Bu dönüş 10 yıllık bir dönüş hikayesidir. Uygarlaşma ve Odysseus'un kendisini tamamladığı, bir başka kimlikle yola çıkıp bir başka kimlikle geri döndüğü bir metindir. Başlangıçtaki Odysseus ile yolculuğu tamamlamış Odysseus aynı kişi değildir. Bu yolculuk biraz da kültürlenme yolculuğudur. Ötekini tanıma ve ötekini anlamlandırma yolculuğudur..

OdysseiaHomeros · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20185,3bin okunma

·

238 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.