Əvvəla kitab mükəmməl idi, sadəcə dedim nədənsə 1 bal qırım O da bu boyda ağrılı-acılı həyat hekayəsinin 350 səhifəyə sığışdırılması idi. Tərcümədəndimi, yoxsa yazarın öz üslubundandırmı, roman çox axıcı idi, ona görə də əsərdə onsuz da çox olan müsibətlərin birini qurtarıb, o birisinə keçirsənmiş kimi hiss edir insan. Ona görə də 1 bal kəsdim hehe P.S. Spoilerə görə məsuliyyət daşınmır. P.S. Bax dedim ha. Əsər ümumilikdə İranın adət-ənənələrindən, orada baş verən hadisələrdən, inqilabdan, başsız qalmış İranda ortaya çıxan siyasi hərəkatlardan və nəhayət, bu hadisələrin yan keçmədiyi, hadisələri öz dilindən eşitdiyimiz Məsumədən bəhs edir. (Əsərdə "M"-lə başlayan adlar - Mənsurə, Məsumə, Mənicə; Mahmud, Məsud - çox olduğu üçün qarışdıra bilərəm.) Yazıçı Məsumə obrazı ilə oxucuların diqqətini qadın haqqlarına çəkmək istəyir və əksər Şərq ölkələrində qadına qarşı münasibəti gözlər önünə sərir. Roman boyu Məsumənin, onun simasında ana mövhumunun nələrə qadir olduğunu, ailəsinin firavanlığı üçün nələrdən imtina etdiyini görürük. Əsəri oxuyarkən, insan istər-istəməz öz durumuyla, ölkəmizdəki durumla müqayisə edir kitabda gördüklərini, nə də olsa qonşu dövlətlərik. "Əhməd demişkən, kişilər evlənməmişdən əvvəl min bir iş görərlər. Elə ki arvad aldılar, hər bir işin başını buraxarlar. Bundan yaxşısı tapılmaz. Gəncdi, ilk arvadıdı, iki qəssab dükanı var, qeyrətlidi." Bu hissəni oxuyar-oxumaz ətrafımdakı insanların görüşləri yadıma düşdü, (tələbələr arasında evlilik söhbətləri çox olur) bu qədər zaman keçməsinə baxmayaraq, inkişaf etdiyimizi düşünən biz, daxilimizdə yenə eyni insanlarıq və belə insanların sayı az da deyil. "Oğlan uşağıdı, heç nə olmaz" deyən valideynlər; "əsas pulu olsun" deyən qızlar; şərəfi, qeyrəti, düzgünlüyü qadınları limitləməkdə görən, normalda yadına belə salmayan oğlanlar olduqca içimizdəki şeytan cəmiyyətimizi geriyə çəkəcək. Dəyişmək diləyiylə