Esrarlı bir cilve olarak, maddi ve manevi çöküşümüzle maddi doğruluşumuz arasında tam altı Mustafa vardir: Kara Mustafa Paşa; bozgun çığırımızın mümessili..
Deli Mustafa: saray tereddisinin timsali...
Kabakçı Mustafa; iç bünye tefessüh ve ihtilâlinin işareti;
Bekri Mustafa; ruhî ve ahlâki zaaf ve işi vurdum duymazlığa dökme halinin sembolü...
Alemdar Mustafa Paşa; artık yenileşme ihtiyacı önünde ancak Balkanlardan kopabilen ilk rüzgar cereyanının bayraktarı..
Mustafa Reşit Pasa; islahçılık ve Doğu - Bati arası muvazaa gayretinin maymun seviyesinde habercisi..