Yıl , 1851 Aralık. Yer, Kafkasya bölgesi Çeçen, Gürcü, Tatar, Avar, Dağıstan köyleri ve buralarda hakimiyet kurmaya çalışan Rus çarlığı. Çeçen isyanı başı Şeyh Şamil'den kaçan Hacı Murat'ın hayat hikayesi, ruslara sığınması ve hayatta kalma mücadelesini okuyoruz. Tolstoy olaylara , savaşa, isyanlara her iki tarafın gözünden de bakmaya çalışmış. Rus subayların davranışlarını hayatlarını eleştirmiş , farklı etnik kökenli insanların şartlar uygun olsa birbirleriyle çok iyi arkadaş olabileceklerini ve bir arada yasayabileceklerini vurgulamis. Ruslarin etnik temizlik için yaptıkları saldırıları ve insanlık dışı olayları açıkça anlatmış. Liderler ve liderlik özellikleri üzerinde durmuş, eleştirilerinden Rus çarı da nasibini almış. Hacı Murat Kafkasya 'da yaşayan dürüst ve korkusuz bir halk kahramanı. Ne ruslarin, ne de Şeyh Şamil'in yanında olmak istemiyor, arada kalmisligin bir simgesi. Hic bir yere ait olamama , şartların onu götürdüğü yönde direnmeye çalışsa da zorunlu olarak Şeyh Şamil'in yanında yer alıyor. Kitabin başında Tolstoy Hacı Murat'ı deve dikenine benzetir, dikenli, güçlü, kusurlu , çok çok güzel ama koparılmamali, sadece dalında güzel. 1854 yılında Osmanlı – Rus merkezli gerçekleşen Kırım savaşı’na subay olarak katılan Tolstoy bu dönemdeki askeri nitelikli gözlemlerini kitaba aktarmıştır. 1896-1904 yılları arasında yazdığı bilinen ve ölümünden sonra 1912 yılında yayınlanan Tolstoy'un olgunluk dönemi eserlerinden birisidir. Tolstoy eserini Rus belgelerine dayanarak yazıyor fakat kitapta da yazılan bu belgelerin gerçeği pek yansıtmadığını da açıkça belirtiyor. Kazaklar yine Ruslarin yanında savaşıyor. Taras Bulba yeni okumustum. Soru ; Hacı Murat hain midir , Truva atı mıdır? Haci Murat 'in hayati ile ilgili bilgiler: Haci Murat 1790 doğumlu olup, 62 yaşında vefat etmiştir. Rivayet odur ki, kendisi gibi Avar kökenli olan kafkasya bağımsızlık hareketlerinin lideri şeyh şamil ile et ve tırnak gibilermiş. Konunun asli, Tarik Mümtaz Göztepe tarafindan yazilan, Şeyh Şamil'in küçük oğlu Kamil Paşa tarafindan incelenen ve torunu Said Şamil bey tarafindan da tetkik ve tashih edilen "Dagistan Arslani Şeyh Samil" adli eserde anlatilir. Tarik Mümtaz Göztepe, söz konusu eserinde konuyu şu sekilde ele alir: "Gürcistan'in rus ordulari tarafindan siddetli surette takviye edilmesi ve sıkı bir kontrol altına alinmasi uzerine, haricten silah tedariki imkansiz hale gelmisti. Şamil'in büyük ve şaşırtıcı dehasi, bu hayati ihtiyaci düşmandan temin ve tedarik etmekten aciz olmadigini göstermek icin, harikulade curetli ve akillara hayret verici bir tesebbuse gecti: bu tesebbuse gore; Hacı Murat, imam'a isyan edecek, yahut Şamil tarafindan idama mahkum edilecek, bunun uzerine hayatini kurtarmak icin basini alip kacarak ruslara iltihak edecek ve onlarin emniyetini kazandiktan sonra, mukemmel rus silahlariyla mucehhez bir ordu teskil edip guya Şamil'in uzerine yuruyecek ve bu silahlari Şamil'e teslim edecekti"

Hacı MuratLev Tolstoy · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 201914bin okunma

·

84 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.