Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

Zülfünü ənbərfəşan etmək dilərsən, etməgil! Qarəti-din, qəsdi-can etmək dilərsən, etməgil! Büqrəi tərh eyləmişsən, ey qəmər, üzündən uş, Fitneyi-axırzaman etmək dilərsən, etməgil! Xəttü xalin "Məntiqüt-teyri"dir əhli-vəhdətin, Quş dilin sən tərcüman etmək dilərsən, etməgil! Çün ənəlhəqdən götürdü surətin mahı niqab, Sən həqqi neçün
Sayfa 97 - PDF
·1 alıntı·
107 görüntüleme
Bu yorum görüntülenemiyor
Mehmet Emin Alperen Kılıç okurunun profil resmi
"Etmegil" +gil(+gıl+ğıl) ekine bengütaşlarda (Tonyukuk, Kuzey Yüzü) rastlanmış. Yüzyıllar boyu hem Doğu Türkçesi'nde hem Batı Türkçesi'nde kullanılmış. Türkiye'nin yazı dilinden, addan ad yapan +gil dışında (anamgil, dedemgil) kaybolduysa da kimi yöresel ağızlarda yaşıyor. Çoğunlukla emir kipi edilmiş. Ancak emir kipi dediğime bakmayın, emir şemsiyesi altındaymış gibi dursa da daha çok farklı işlevler gözetilerek kullanılmış. Eyleme buyruk anlamı verirken pekiştiren, kuvvetlendiren yani emir kipi olarak kullanılan +gil'i bilen biliyor. Fakat ondan farklı olarak, daha çok, emretmeyen; öğüt veren, dua işlevi taşıyan, beddua işlevi taşıyan, uyarı niteliğinde olan +gil ekine rastlanıyor. Aşağıdaki dörtlük
Atabet'ül-Hakayık
Atabet'ül-Hakayık
'tan. Nesimî'nin şiirinde +gil eki nasıl kullanılmışsa, Ahmet Yüknekî de öyle kullanmış. Yani eyleme öğüt işlevi katan biçimde. “Aya dost biliglig izin izle(gil) Kalı sözlesen söz bilip sözle(gil) Akı erni ög(gil) öger erse sen Bahılka katıg ya okun kezle(gil)“ Ey dost, bilgilinin izini izle Eğer söz söylersen, sözü bilerek söyle; Cömert eri öv översen sen, Bahıla(cimriye-hasise) katı(güçlü) yayla okunu gezle.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.