Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

328 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
·
376 günde okudu
Şimdi nereden başlasam bilemiyorum, bir yerden başlasam nerede bitireceğimi ise hiç bilmiyorum. Ama sizlerden ricam, bu kitabı okumadıysanız bu cümleden sonrasını okumaya devam etmeyin. Hem daha az şey anlarsınız hem de ipucu olayına girmesin. ‘’Bu kitap, Cefakeş Boşnak kadınlarına ithaf edilmiştir.’’ Kitabın en başındaki cümle bu. Kitabın sonunda ise o ‘’Cefakeş’’liği çok daha iyi anladım. Ve işin en kötüsü de bu romanın gerçeklere dayanması. Yazarımızın romana geçmeden önceki son cümlesinde de bahsettiği gibi, sıradan bir insanın başına sıra dışı bir olay geldi ve yolculuk başladı. Suada Hatiboviç, konservatuvarda piyano öğrencisi olarak hayatına devam ediyordu. Kitabın ilk sayfaları sıradan bir ritmde gidiyordu. Kitabın başında en çok şaşırdığım şey ise tabiki Tarık’ın acımasız Duşanka’nın oğlu olduğunu öğrenmemdi. Suada gibi ben de donup kaldıydım o kısmı okurken. Ve o arada Duşanka’ya da birazcık kötü bakıyordum, o kadar gaddar göründüğü için. Meğersem onun da acısı varmış, insan acılarıyla kolayca yaşayamıyor ne yazık ki. Şimdi aşağıda karakter künyesini kısaca paylaşacağım. Okuyan arkadaşlarımızın da kafasında daha belirgin olur. Suada Hatiboviç Begiç: Baş karakter, konservatuvarda öğrenci, piyanist. Savaştan ötürü ailesinden pek çok insanı kaybetti, defalarca tecavüz edildi. Lakin böyle bir vahşetten bile alnının akıyla çıkmasını bildi. İfeta: Suada’nın teyzesi. Felaket habercisi, keşke ona kulak verselerdi. (Öldü) Edina Hatiboviç Efendiç: Suada’nın ablası, savaş zamanında Suada gibi çok ağır tecavüzlere maruz kaldı. Sonrasında takas edildi, serbest bırakıldı ve İsveç’e yerleşti. Fadila: Suada’nın annesi. (Öldü) Emin Hatiboviç: Suada’nın babası, imam. (Savaş zamanında ağır şeyler yaşadı.) Fikret Efendiç: Edina’nın kocası. (Öldü) Tarık Begiç: Suada’nın aşkı, sonradan birbirlerini bulup evlendiler. Duşanka Seratliç: Tarık’ın annesi, konservatuvarın müdürü. Savaş başlamadan önce Suada’nın hocalığını yapıyordu. Kitapta açıkça belirtilmemişti lakin sanırsam Sırpların ülkeye dönüş teklifini reddetti. Borislav Milunoviç: İtin teki, desem köpeklere hakaret olur. Ama nasıl söveceğimi bile bilemiyorum. Sırp General, kafayı savaşmakla bozmuş. Sanat’ı bir zırvalık olarak gören, faşizanlığın dibine vuran, beyni küflenmiş bir varlık işte. Vukadin Milunoviç: İt oğlu it desem yeridir, ama demeye de vicdanım kolay kolay el vermiyor. Konservatuvarda öğrenci. Sırp. Suada’ya aşıktı. Savaş zamanında Suada’yı esir alıp yapmadığını bırakmadı, soysuz. (Geberdi) Onun dışında Kerima, Ramiza, kendisinin ve ablasının çocuğu Katarina ve Almir de var tabi. Savaşın kan dökücü safında yer alan diğer soysuzları ise (General MacKenzie vs.) yazasım hiç gelmiyor. Aslında bahsedilecek çok şey var ve tam olarak nasıl toparlayacağımı da bilmiyorum. Suada ve sevdiklerinin sıradan hayatı başta çok güzel gidiyordu. Fakat Sırpların nefret kusma vakti geldiğinde her şey darmadağın oldu. Burada bir millet, bir din, bir cinsiyet açıkça aşağılanmıştır. Kendilerini çok üstün gören Sırplar, hem İslamofobi’yi hem de zamanında kaybettikleri bir savaşı (1.Kosova), usülsüz bir şekilde ve yanlış kişilerden aldılar. 1.Kosova Meydan Muharebesinde iki tarafta da otuz binin üstünde asker savaşmıştır. Lakin bu Sırpların alacağı intikam bir savaş değil düpedüz bir ‘’soykırım’’ olmuştur ki o dönemde Birleşmiş Milletler bunu bir ‘’soykırım’’ olarak kabul etmiştir fakat Sırbistan’ı suçlamamıştır. Ortada bir tecavüz var ama kimin ettiği belli değil gibi bir şey. Saçmalığa bakın hele… Medya aracılığıyla kandırılan Sırp halkı. ‘’Foça kenti yeni Mekke olacak.’’ ‘’Benim iki oğlum da domuzlar gibi katledilmek üzere listeye alınmıştı. Ben de tecavüz edilecekler listesindeydim.’’ Hıhı, oldu canım görürsem söylerim. Radovan Karaçiç (Karadžić)’in kitapta da belirtiği üzere, şiir kitabı varmış. Ve ondan bir örnek: ‘’Acımak yok Haydi gidelim Şehirdeki Soysuzu Gebertelim…’’ Pek de olumlu duygular beslemediği ve bunu şiir yoluyla empoze etmeye çalıştığı kesin. 178. sayfalardan dizeler (Çetniklerin söylediği şarkılar) ‘’Kaldır kadehleri vur birbirine İçelim hepimiz Tanrı Slobodan’ın şerefine Cennetten bize bak söyle ey tanrı babamız Şeytan bile yarışabilir mi bizimle…’’ Hani bir söz vardır , ‘’İyi insanları melekler bile kıskanır. Kötü insanlara şeytan bile imrenir.’’ Diye. O misal… Bir başka şarkı, ‘’Oh, Tanrı Slobodan Cennetten bize bak Büyük Sırbistan’ına Kutsal Sırp bir oğul hediye et…’’ Sırbistan küçük olmayacak tabi, yoksa kendilerini ezik hissederler. Ve dualarını da Tanrıları olarak gördüğü Slobodan Miloşeviç’e yapıyorlar. O da -yanlış araştırmadıysam- bir savaş suçlusudur. 181. sayfada geçen daha iğrenç bir şarkı, hani nasıl bir kuyruk acıları varsa… ‘’Kim yalan söylüyor Kim ağlıyor Sırbistan küçük diye Bugün ne kadar Müslümanı hamile bırakırsak o kadar ala Şimdi Büyük Sırbistan’ı kuralım Türkleri kucağımıza oturtup hamile bırakalım…’’ 229. sayfadan bir dize, ‘’Sırbistan’ın küçük olduğu bir yalan Daha büyük bir Sırbistan için Canla başla savaşıyoruz Türkleri bir bir avlayıp öldürüyoruz…’’ 186. sayfada Bir Çetniğin Suada’nın ablası Ayşa’ya tecavüz ederken söylediği bir söz, ‘’Gerçek bir erkek, bir kadını altında zevkten bayıltan erkektir.’’ Nasıl bir anlayışsa artık… 191. sayfada bir kadın askerin rahatlığı, günlük bir işmiş gibi rastgele bir yere roket fırlatıp insan öldürmek ve hiçbir sızı duymamak. Vicdan yoksunu diyorum anca. (Kadın elinde tuttuğu sigarayı Vukadin’e uzattı. ‘’Tut şunu,’’ dedi hızlı bir şekilde hareket ederek. ‘’Şu roketi ateşleyip geliyorum.’’ Dehşete kapıldım. Kadın tetiğe bastı ve Saraybosna’nın rastgele bir yerine doğru roketi fırlattı. Birkaç saniye sonra şehrin bir yerinde patlama sesi duyuldu. ‘’Tamamdır,’’ dedi gülerek. ‘’Roketi adresine teslim ettim.’’) 210. sayfada –sanırsam- bir Çetniğin söylediği bir söz, şarkı. ‘’Hem Ustaşalar hem de Baliyalar Tanrılarını iyi bilirler Cennet Sırplara aittir Tanrı Slobodan da Sırptır’’ Kafa uçmuş tabi. 213. sayfada Vukadin’in kadın tanımı, ‘’Kadın dediğin uysal bir kısrak gibi olmalı.’’ Nasıl bir eril tahakküm oluşmuşsa artık, bir erkek olarak utanıyorum. 269. sayfada Sırp bir kadının kendisinden olmayanı nasıl aşağıladığını gösteren bir bölüm. ‘’Kara suratlı Sırp bir kadın, Ramiza ablanın yanına geldi. Ona alıcı gözüyle baktı. ‘’Bugünleri rüyamda görsem inanmazdım,’’ dedi gururlu bir şekilde. ‘’Siz Müslüman Türklerin bizim temizlik işlerimizi yapacağınızı ve bizim de sizin patronlarınız olacağımızı hayal bile edemezdim.’’ 270. sayfadan bir bölüm. ‘’Kadın başını çevirdi. Eliyle küçük oğlunu işaret etti. ‘’Şu oğlanı görüyor musun?’’ dedi. ‘’Bir Müslümandan geriye kalan o kuru kafayı tekmeleyen benim oğlum. Ben böyle bir anneyim işte. Düşmanlarımıza karşı bir oğlumu cepheye gönderdim. Diğer oğlumu da Müslümanlara karşı Çetnik intikamıyla yetiştiriyorum.’’ ‘’Böyle’’ bir anneymiş. Esir kadınlardan birinin mırıldandığı bir bölüm, (sayfa 274) ‘’Sırplar yüreğimi ateşe attılar Ben hiç yanmadım Geceleri soyunup koynuma girdiler Ben hiç sevişmedim Atalarıma küfürler savurdular Ben hiç duymadım En sonunda beni hamile bıraktılar Ben hiç doğurmadım’’ Kitabı okuyalı birkaç gün oluyor. Lakin aldığım notları toparlamam vs. biraz daha zamanımı aldı. Yani bu böyle sıradan bir kitap değil arkadaşlar, yaşananların gerçek olması ise çok çok daha üzücü. Üzerine söylenecek daha çok şey var ki inanın kolay kolay toparlayamıyorum. Kitabın ortalarına geldiğimde ise bazı yerleri çok zor okudum. Kitabı kapatıp bir düşüncelere daldım. ''Bir topluluk nasıl bu kadar acımasız olabilir?'' diye düşündüm. Bunu burada tam olarak aktaramadım lakin eklediğim alıntılarla, ve bazı cümlelerde sizlere aktarmaya çalıştım. İsrail ile birlikte Sırbistan'dan da haz edemem. Ve dilerim o ülkede yaşayan Sırp halkı da gözünü açar ve sorarlar kendilerine ''Biz napıyoruz?'' diye. Bundan sonra da anlamını yeni öğrendiğim kelimeler veya kişileri not ettim. Hiç yoktan genel kültür olur. Dimiye: Genellikle köylerde yaşayan Boşnak kadınların giydiği bir tür şalvar. Barçarşı: Saraybosna’nın en eski semti. Josip Broz Tito: Yugoslav eski devlet ve siyaset adamı. (Tito’nun adını önceden de duymuştum ama tam adını bilmiyordum, Yugoslavya’nın kurucusu sayılır. Lakin ölümünden sonra ortada bir Yugoslavya da kalmadı.) Solfej: Konservatuvarlarda okutulan müzik teorisi dersi. (Solfej’i çoğu kez duymuştum da ne olduğunu bilmezdim.) Pita: İnce açılmış yufkayla yapılan, böreğe benzer bir yiyecek. Boşnak Böreği: Pita’nın sadece et ile yapılanı. Çetnikler: Radikal milliyetçi, monarşist Sırp gerillalar. Ustaşalar: 2.Dünya Savaşı’nda Yugoslavya topraklarında etkinlik gösteren Hırvat faşist hareketi üyeleri. Sevdalinka: Aşk şarkıları. Evnuh: Dağ bölgelerinde yaşayan Sırplar tarafından, Müslüman Boşnaklarla beraber yaşayan Sırplar için kullanılan argo bir söz. Osmanlıda hadım edilmiş erkeklere ne gözle bakılıyorsa, Boşnaklarla beraber yaşayan Sırplara da savaş döneminde aynı gözle bakılırdı. Fikret Abdiç: Bosna Savaşı’nda Krayina bölgesinde bulunan Velika Kladuşa kentinde kendisine bağlı birliklerle Saraybosna yönetimine isyan eden ve Sırpların desteğinde özerk bir cumhuriyet kuran hain Müslüman Boşnak siyaset adamı. Savaş zamanında Abdiç’in birliğindeki askerler Sırplarla bir olup birçok esir Boşnak kadına çeşitli işkenceler yapmış ve tecavüz etmişlerdir. Drina Nehri: Drina nehri ismini Osmanlılardan almıştır. Osmanlı askerleri nehri ilk gördüklerinde ‘derin, derin’ demişler. Nehrin etrafında yaşayan halk ise nehre ‘Derina’ adını vermiş. Fakat daha sonra nehrin adı ‘Drina’ olarak kalmış. Balinkura: Sırpların ya da Hırvatların, Müslüman Boşnak kadınları aşağılamak için kullandıkları, hakaret içerikli bir kelime. Baliya: Sırpların ya da Hırvatların, Müslüman Boşnak erkekleri aşağılamak için kullandıkları, hakaret içerikli bir kelime. Lepa Brena: Ünlü bir Sırp kadın sanatçı. (Asıl adı Fahreta Jahić, Tuzla, Bosna-Hersek, Yugoslavya SFC doğumlu.) Şöyle şarkıları var, beğenilecek cinsten. Stakleno zvono: youtube.com/watch?v=c_bGtU0... Biber: youtube.com/watch?v=TIvGjR5... Buradan da albüm isimlerine vs. bakabilirsiniz. tr.wikipedia.org/wiki/Lepa_Brena Geçen dönem bir dersim için ''Srebrenitsa''yı konu almıştım. Lakin bu kitabı okuduktan sonra oradakilerin acısını biraz daha iyi anlamaya başladım. TRT Diyanet'in hazırlamış olduğu 20.Yıl Belgeselini de izleyebilirsiniz. youtube.com/watch?v=ylSKyuU... Haluk Levent'in birkaç yıl önce Srebrenitsa için yazdığı şarkı. youtube.com/watch?v=6Q28TAM... Kitabı okuyan arkadaşlar, konu üzerine konuşabiliriz, tartışabiliriz. Daha burada aktaramadığım bolca şey vardır inanın ki.
İncir Kuşları
İncir KuşlarıSinan Akyüz · Alfa Yayınları · 202126,2bin okunma
·
60 görüntüleme
Ayşe Erdem okurunun profil resmi
Güzel bir inceleme. Beni derinden etkileyen, olmadık anlarda okuduklarımın aklıma gelmesinden dolayı zır zır ağlatan bir romandı. Savaş zamanında daha doğmamış bir çocukmuşum. Böyle bir dünyanın varlığından, hemcinslerime yapılanlardan bihaber bugüne kadar yaşamışım. Şimdi bile dünyanın hangi yerinde insanlara hangi işkenceleri yapıyorlar kim bilir. Allah zalimlerin şerrinden korusun. Umarım bunlar bir daha yaşanmaz. Okurken dehşete kapıldığım bir yer vardı. Kız pis saplantısından kurtulduktan sonra kampa götürülüyordu. Orada her gece pislik herifin yaptıklarının daha beterini yaşıyordu. Ve öncesine neredeyse şükredecekti. Aff Allah'ım. Bu ne acı bir durum bir kadın için.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.