Doğru Dikkat
Doğru Dikkat (samyak smriti) Buda’nın öğretisinin yü reğidir. Geleneksel olarak, Doğru Dikkat sekiz doğru uygulama yolunun yedincisidir, fakat büyük önemini vurgulamak için burada üçüncü sıraya konmuştur. Doğ ru Dikkat olduğu zaman Dört Yüce Gerçek ile Sekiz Katlı Yolun öteki yedi unsuru da bulunur. Dikkatli ol duğumuz zaman düşünmemiz Doğru Düşünmedir, ko nuşmamız Doğru Konuşmadır, v.s. Doğru Dikkat bizi şimdiki ana geri getiren enerjidir. İçimizde dikkati ge liştirmek içimizde Buda’yı geliştirmek, Kutsal Ruh’u ge liştirmektir.
Budist psikolojiye (abhidharma, “üstün Dharma”) göre, “dikkat” (manaskara) özelliği evrenseldir, yani dikkatimi zi her zaman birşeye veriyoruzdur. Dikkatimiz, tümüy le şimdiki anda bulunduğumuzda olduğu gibi, “uygun”
(yoniso manaskara) olabilir veya dikkatimizi bizi şimdi ve burada olmaktan alıkoyan birşeye verdiğimiz zaman ol duğu gibi “uygunsuz” (ayoniso manaskara) olabilir. İyi bir bahçıvan gübreden çiçek yetiştirmenin yolunu bilir. Doğru Dikkat herşeyi yargılamadan veya tepkide bu lunmadan kabul eder. O kapsayıcı ve sevgi doludur. Ya pılacak çalışma gün boyunca uygun dikkati muhafaza etmenin yolunu bulmaktır.
Dikkat anlamına gelen Sanskritçe sözcük smriti “ha
tırlamak” demektir. Dikkat şimdiki ana geri dönmeyi hatırlamaktır. Çinlilerin “dikkat” için kullandıkları ka rakterin iki kısmı vardır: üst kısım “şimdi”, alt kısım ise “zihin” veya “yürek” anlamına gelir. Dikkatin İlk Muci zesi şimdide olmak ve mavi gökyüzüyle, çiçekle ve çocu ğumuzun gülümsemesiyle derinden temas etmektir.
Dikkatin İkinci Mucizesi ötekini de -gökyüzünü, çiçe ği, çocuğumuzu- şimdide tutmaktır. Vietnam destanı Kieu’nun Hikayesi’nde, Kieu sevgilisi Kim Trong’un evi ne döner ve onu başını bir kitap yığınının üstüne daya mış masasında uyur bulur. Kim Trong Kieu’nun ayak seslerini duyar, fakat tam uyanmadan sorar, “Gerçek ten orada mısın, yoksa rüya mı görüyorum?” Kieu yanıt lar, “Şimdi birbirimizi açıkça görme fırsatımız var. Fa kat eğer tam anlamıyla bu anda yaşamazsak bu bir rü ya olacak.” Siz ve sevgiliniz burada birliktesiniz. Birbi rinizi derinlemesine görme şansınız var. Fakat eğer ta- mamiyle şimdide değilseniz herşey bir rüyaya benzer.
Dikkatin Üçüncü Mucizesi dikkatinizin nesnesini beslemektir. En son ne zaman sevgilinizin gözlerinin içi ne bakıp “Sen kimsin, sevgilim?” diye sordunuz? Yüzey sel bir yanıtla yetinmeyin. Tekrar sorun: “Istırabımı ıstı rabın, mutluluğumu mutluluğun, yaşamımı ve ölümümü kendi yaşamın ve ölümün olarak kabul eden sen kimsin? Sevgilim, neden bir çiy damlası, bir kelebek, bir kuş de ğilsin?” Tüm varlığınızla sorun. Eğer sevdiğinize doğru dikkati vermezseniz bu bir tür cinayettir. Eğer arabada birlikteyken, zaten onun hakkında herşeyi bildiğinizi sa narak düşüncelerinizin içinde kaybolursanız, sevgiliniz yavaş yavaş ölür. Fakat dikkatiniz solan çiçeği sular. “Burada, benim yanımda olduğunu biliyorum ve bu beni çok mutlu ediyor.” Dikkatle, pek çok yeni ve harika şey keşfedebilirsiniz -sevinçlerini, gizli yeteneklerini, en de rindeki arzularını. Eğer uygun dikkat çalışması yapmaz sanız, onu sevdiğinizi nasıl söyleyebilirsiniz?
Dikkatin Dördüncü Mucizesi başkasının acısını hafif- letmektir. “Acı çektiğini biliyorum. Bunun için burada yım.” Bunu sözcüklerle veya sadece ona bakışınızla söy leyebilirsiniz. Eğer tümüyle orada değilseniz, başka şey ler düşünüyorsanız ıstırabı hafifletme mucizesi gerçek leşemez. Zor zamanlarda, tümüyle sizinle birlikte yanı nızda olan bir arkadaşınız varsa kutsanmışsınızdır. Sevmek diğerini uygun dikkatle beslemek demektir. Doğru Dikkati uyguladığınız zaman kendinizi ve öteki insanı aynı anda şimdiki anda tutarsınız. “Sevgilim, orada olduğunu biliyorum. Senin varlığın benim için de ğerli.” Eğer bunu birlikteyken ifade etmezseniz sevgili niz öldüğü veya bir kaza geçirdiği zaman sadece ağlar sınız, çünkü kazadan önce birlikte nasıl gerçekten mut lu olunacağını bilmiyordunuz.
Birisi ölmek üzereyken eğer sağlam bir şekilde onun la birlikte oturursanız, bu bile tek başına onun bu haya tı rahatça terketmesine yeterli olabilir. Orada bulunu şunuz dönüştürücü bir etkisi olan bir mantra, kutsal bir konuşma gibidir. Bedeniniz, konuşmanız ve zihniniz mükemmel bir birlik içindeyken bu mantra siz tek bir söz bile etmeden etkili olur. Dikkatin dört mucizesinin ilki meditasyonun ilk safhasına, shamatha’ya aittir - durma, sakinleşme, dinlenme ve iyileşme. Bir kez ken dinizi sakinleştirip dağılmayı kestiğinizde zihniniz tek- odaklı olur ve derinlemesine bakmaya hazır olursunuz.
Dikkatin Beşinci Mucizesi, aynı zamanda meditasyo nun ikinci safhası olan derinlemesine bakmaktır (vi- pashyana). Sakin ve yoğunlaşmış olduğunuz için derin lemesine bakmak için gerçekten oradasınızdır. Dikkati nizin nesnesinin üstüne dikkat ışığını saçarsınız ve kendi deponuzun değerli mücevherlerle dolu olduğunu görürsünüz.
·
98 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.