Yere göre aynı anda olan iki olay (örneğin A ve B noktalarına düşen iki yıldırım) trene göre de aynı anda mıdır? Cevabın olumsuz olduğunu hemen göstereceğiz.
A ve B noktasına düşen yıldırımların yere göre aynı anda oluştuklarını söylerken, şunu demek istiyoruz: Yıldırımların düştüğü noktalar olan A ve B'den yayılan ışık ışınları, yerdeki AB uzaklığının ortası olan M noktasında karşılaşırlar. Ama A ve B olayları, tren üstündeki A ve B noktalarına tekabül ederler. Hareket etmekte olan trenin üstündeki AB uzaklığının orta noktası M' olsun. Yıldırımın düştüğü anda* [*yerden bakılınca] bu M' noktası M noktasıyla çakışır ve sonra şeklin sağına doğru trenin v hızıyla hareket eder. Eğer trende M' noktasında oturan bir gözlemci bu hıza sahip olmasaydı, sürekli olarak M noktasında kalacaktı ve A ve B noktalarına düşen yıldırımlar kendisine aynı anda ulaşacaklardı. Yani, bulunduğu noktada birleşeceklerdi. Fakat gerçekte (yere göre düşünüldüğünde) B'den gelen ışık ışınına doğru hareket etmekte ve A'dan gelen ışık ışınının önünde gitmektedir. Böylece gözlemci B'den yayılan ışığı A'dan yayılan ışıktan daha önce görecektir. Treni referans cismi olarak alan gözlemciler, bu yüzden yıldırımın B noktasına A noktasından daha önce düştüğü sonucuna varacaklardır. Böylece önemli bir sonuca varıyoruz. Yere göre aynı anda olan olaylar, trene göre aynı anda değildirler ya da bunu tersi söylenebilir (aynıandalığın göreliliği). Her referans cisminin (koordinat sisteminin) kendine özgü zamanı vardır. Zamanın ait olduğu referans cismi bize bildirilmediği takdirde, bir olayın zamanı ifadesinin hiçbir anlamı yoktur.
Görelilik Kuramı gelişmeden önce zaman ifadesinin mutlak bir önemi olduğu farz edilirdi. Yani onun, referans cisminin hareket durumundan bağımsız olduğu düşünülürdü. Ama az önce bu varsayımın, aynıandalığın en doğal tarifiyle uyuşmadığını gördük.
Sayfa 54 - SayKitabı okudu
17 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.