Hiç kuşkusuz İslâm Tarihi, Müslümanlıkları söz veya isimde kalmış kimselerin tarihi değildir. Çünkü İslâm tarihi, insanların düşünce ve davranışlarında, hayat biçimleri ve toplumsal düzenlerinde yaşayan gerçek bir İslâmî uygulamanın tarihidir. İslâm, sabit bir merkezdir. İnsan hayatının değişmez bir çerçevede etrafinda döndüğü bir merkez. Eğer insanlar bu çerçeveden çıkarsa ve insanlar bu merkezden tamamen koparsa o zaman, onlar kim, İslâm kim?! İslâm dışı davranış ve eylemlerin İslâm'a mal edilmesi mümkün mü?! Bu davranışlarla İslâm'ı yorumlamaya kalkışmak mümkün mü?