Vadideki Zambak, ailesi tarafından dışlanmış, hırpalanmış Felix adındaki karakterimizin hayat yolundaki ilerlemeyi, aşık olduğu Henriette'in tavsiyeleri doğrultusunda şekillendirmesini konu edinir. Ağır bir dille yazılmış, bol bol betimlemeler içeren yapısıyla okuyucuyu bunaltan bu kitabın altında acaba neler yatıyor? Gelin beraber bakalım. Unutmadan, spoiler içerdiğini söyleyelim. Yukarıda da belirttiğimiz gibi Felix, ailesi tarafından dışlanmış ve neredeyse yok sayılmıştır. Gittiği bir baloda Henriette ile tanışır ve ona aşık olur. Henriette'in de çektiği acılar bakımından Felix'ten aşağı kalır yanı yoktur. Henriette, ölen 3 erkek kardeşten sonra doğan kız olması bakımından ailesi tarafından sıkı ve acımasızca yetiştirilmiş bir kadındır. Dindardır ve bir azize gibi parlamaktadır. Çocuklarının da verdiği destekle ailesinin mutluluğu için kocasından gelen her türlü ıstıraba katlanmaktadır. Kocası olan Mösyö de Mortsauf, genç yaşta sürgün edilmiş. Sürgün boyunca çok çetin zorluklara katlanmış ve bu durum kafayı sıyırmasını sağlamıştır. Değişken bir ruh hâli var. Adeta hastalıklıdır. Felix ve Henriette'in acıları kesişir ve ıstıraplarının getirdiği hüzünle derin bir aşka tutulurlar. Ama bu nasıl bir aşktır? Kısaca bedenden gelen hazların yerine manevi bir doygunluk ve bağlılık içeren bir aşk. Henriette, böyle bir aşk karşısında bile çocuklarından vazgeçemez ve bu aşk karşısında çektiği derin ıstırapları içine gömer. Aynı zamanda Henriette, mutlu olmasını istediği Felix'i hayata hazırlamak için çeşitli tavsiyeler ve hayat görüşlerini paylaşır. Ve Felix; Henriette'in tavsiyeleri doğrultusunda yükselirken, Dudley adında bir İngiliz kadınıyla tanışıp aşık olur. Dudley'in aşkı, Henriette'in aksine maneviyattan uzak, daha çok bedensel hazlar etrafında dönmektedir. Bu noktada Balzac; iki kadın arasındaki aşk anlayışını çarpıcı bir üslupla ifade etmeye koyulur. İngiliz ve Fransız kadınını tasvir ederken İngiliz kadınını "Aşkını dünyaya boyun eğdirtir," şeklinde Fransız kadınını ise "Dünyayı aşkına boyun eğdirtir," şeklinde belirtir. Dudley ve Henriette arasındaki aşk ifadesinin farklılığı adeta Doğu-Batı arasındaki farkı temsil ediyor. Batı aşkı genellikle beden ve hazlarından oluşan bir aşk iken Doğu aşkı ruhani bir bağlılık ifade eden bir aşktır. Bununla birlikte yazarımız, Dudley üzerinden tüm İngiliz kadınlarını eleştirerek bu farklı aşk anlayışlarını Katolik ve Protestanlık arasındaki mezhep farklılıklarına dayandırır. Felix, bu manevi aşktan yorulup Dudley'e gittiğinde, Henriette, sunduğu manevi aşkın hiçbir şeye yaramadığını görür. Tanrı'yı bile sorgulamaya başlar ve daha da derin ıstıraplar çeker ve ölmeden önce yazdığı mektubunda gördüğümüz kadarıyla aslında Dudley'den bir farkı olmadığını, bedeni duyguları çok zor da olsa bastırdığını anlıyoruz. Hatta ölmeden önce bastırdığı duyguların ortaya çıkışına şahitlik ediyoruz. Tüm bunlara rağmen Henriette, çocuklarından vazgeçmez ve bir azize gibi ölür. Öte taraftan Dudley'in, aşkı için çocuklarından vazgeçtiğine şahitlik ediyoruz. Felix ise bedeni ihtiyaçlarını karşılamak için Dudley'e, manevi ihtiyaçlarını karşılamak için Henriette'e gider gelir. Hatta Henriette ile girdiği bir tartışmada insanın bedeni ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini belirtir ve Dudley'e gitmesinin nedeni olarak bunu gösterir. Tabii bu iki aşk arasında bocalayıp durur. Zamanla, Henriette'in manevi aşkı ve sevgisinin Dudley'in gösterişli aşk hayatından daha iyi olduğu sonucuna varır ancak iş işten geçmiştir. Aslında Henriette'in ölümünden de, onu bırakarak, kendisi sorumludur. Kitabın sonundaki mektupta Felix'e sert bir eleştiri getirilir. Yoğun betimlemelere gelecek olursak, gerçekten de bunaltmadığını söylersem yalan söylemiş olurum ancak yazarla barışık bir şekilde tane tane ve her cümleyi anlayarak okunduğu takdirde de okunmaya değer ve zevkli bir kitap olduğunu fark edebilirsiniz. İşte kitabımız anlatabildiğim kadarıyla böyle. Anlatabildiğim kadarıyla diyorum çünkü eksik bir inceleme olduğunu hissediyorum. Tam anlaşılabilmesi için mutlaka ikinci defa okunması gerektiğini düşünüyorum. İncelemeyi sonlandırıp sizlere keyifli okumalar diliyorum.

Vadideki ZambakHonore de Balzac · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202242,3bin okunma

·

72 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Yusuf