Gürcüler ve Ermeniler arasında taraftar bulan Çarlık yönetimi, Osmanlı ve İran taraftarlarının bulunduğu Azerbaycan'ı kolonileştirmek için özel politikalar uyguladı. Burası potansiyel bir hammadde kaynağı ve Rusya'nın diğer bölgelerindeki halkları iskân edebileceği müsait ve stratejik faydası fazla olan bir bölge olarak görülmekteydi. Nitekim Cezayir'deki Fransız yönetimini örnek alan Çar'ın memurları arasında Transkafkasya için "koloni" terimi kullanılıyordu. Mesela Rusya Maliye Bakanı T.E. Kankrin, 1827'de I. Nikola'ya yazdığı bir muhtırada, Transkafkasya'nın koloni olarak tanınması halinde, hükümetin bu bölgeyi Rusya'ya katma konusundaki yetersizliği son bulacaktır, demekteydi. Bu düşünceyle Azerbaycan'ın kolonileştirilmesi için projeler hazırlandı. Bu projelerde genellikle iki farklı görüşün çatıştığını görmekteyiz. Birinci görüş, pragmatik bir tarzda mahalli gelenek ve çıkarlara uygun yarı bağımsız bölgecilikten yanaydı. İkincisi ise daha katı merkeziyetçiliği ve sonuçta Ruslaştırmanın gerekliliğini savunuyordu. İlk gruptakiler hanlık idaresinin yavaş yavaş tasfiyesini isterlerken, ötekiler bölgenin süratle Rusya'ya ilhâkından yanaydılar.
Sayfa 73 - Türk Tarih Kurumu YayınlarıKitabı okudu
·
58 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.