Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
272 syf.
·
Puan vermedi
sonsöz (veya cesur yeni dünya üzerine) david bradshaw (syf: 371-282)
ilk olarak 1932'de yayınlanan cesur yeni dünya "F.S. 632'de, bu istikrar yılında" geçmektedir -yani amerikan araba kodamanı henry Ford (1863-1947)'un gelişinden 632 yıl sonra; henry ford ki onun çok başarılı olan T Modeli (1908-1927) taşıma bandı ve uzmanlaşmış emek gibi salt toplu üretim yöntemleriyle üretilmiş ilk otomobildi. ford, dokuz yıllık savaşla büyük ekonomik bunalım'ın çifte felaketinden sonra kurulmuş bir küresel kast sistemi olan dünya devleti'nin önde gelen ilahıdır, onun endüstri felsefesi de bu düzen içindeki hayatın her yönüne hükmeder.
....
dünya devleti'nin on bölgesinden her biri yerel dünya denetçisi tarafından yönetilir. 'ford-hazretleri' mustafa mond, londra merkezli batı avrupa bölgesinin denetçisidir ve en altta ayak işleri için döllenmiş epsilon-eksi Yarı moronları ile onların üstünde gitgide artan yetenek kastlarının sıralandığı bir kitle bulunan hiyerarşik, fabrika benzeri bir firmanın başını çeker. mond'un hemen altında bir alfa-artı entelektüeller kastı vardır. bernard marx ve helmholtz watson bu elitin üyeleridir, ama her ikisi de yalnız kalmak ve cinsellikten sakınmak gibi sapkın nazlardan hoşlanan eğilimler geliştirmişlerdir. çok iyi bilmektedirler ki "görevleri çocuksu olmak'tır ve "birey duygulandığında, toplum yalpalar"; her ikisi de alfa artı uyumsuzları için sığınak işlevi gören adalardan birine sürülmeye yazgılıdır.
dünya devleti'nin sınırları dışında yaşamasına izin verilen diğer tek insanlar da çeşitli vahşi ayrıbölgeleri'nde yaşayanlardır. kendilerini çevreleyen fordgil cehennemden elektrikli tellerle ayrıldıkları için vahşiler hâlâ evlenmekteler, sevişip çocuk doğurmakta ve eskisi gibi ölmektedirler.
işte new mexico'daki ayrıbölge'yi ziyaret ederken bernard marx, john adlı vahşiye rastlar ve onu londra'ya getirir. john ilkin kendisini çevreleyen yeni dünya karşısında coşkuya kapılır ve londra'dan büyük ilgi görür; fakat kısa süre sonra dünya devleti'nce hayal kırıklığına uğratılır ve jonh'ın perspektifinden F.S. 632'nin eksiksiz, totaliter dehşeti teyit edilir.
cesur yeni dünya'nın arka planını tam olarak bilmek romanın kara ütopyacı dayanaklarını hiçbir şekilde geçersiz kılmaz. roman, şirket-devletin doğasındaki totaliter tehlikelerin bir geleceğe yansıtımı olarak okunabileceği gibi, amerikan öcüsüne dair bir hiciv olarak da alımlanabilir.
...
cesur yeni dünya'nın en güçlü yönlerinden biri, teşrih masasına yatırılamaması, kategorik yoruma direnmesidir. sözgelimi mayıs 1931'de yayınlanan bir makalede d.h. lawrence, new mexico'nun "büyük maddi ve mekanik gelişme çağından kendisini nasıl "sonsuza dek" kurtararak değiştirdiğini anlattı. huxley'nin vahşi ayrıbölgeleri bu denemeye (the plumed serpent (1926) ve mornings in mexico (1927) çok şey borçludur. bu yapıtlarda lawrence, sürekli animistik insan ruhuna bağlı kalan amerikan yerlileri ile ford'la malûl birleşik devletlerin demokratik yurttaşları arasına bir ayrım çizer. cesur yeni dünya da aynı ayrımı kullanıyor görünmekte ve hatta huxley bir pueblo yerlisi'nin kırışık yüzünü betimlemek için lawrence'ın favori sözcüklerinden birini, "obsidian"ı kullanır. lawrence 1930'da öldü, huxley de 1932'de yazar arkadaşının mektuplarını yayınladı. bunları yayına hazırlarken huxley, new mexico'nun lawrence'a ifade ettiği anlamın çarpıcı tanıklarıyla karşılaştı. cesur yeni dünya kısmen lawrence'a bir başka atıf olarak okunabilir, fakat romanın birçok yönü göz önünde bulundurulunca, durum göründüğü kadar basit değildir. huxley aslında lawrence'm ilkel kültürlere "gerilikçi" övgüsüne ılımlı yaklaşmaz ve de romanın son bölümünde Vahşi kendisini "bir kucak dolusu yeşil diken"in üzerine attığı zaman, bu, lawrence'a saygılı bir gönderme ânı olmaktan çok, birkin'in women in love'da dikenli çalılığa çırılçıplak atlayışının parodisidir. benzer biçimde, "etine dolgun bir sarışın" olarak linda da, kocasının ölümünden sonra ömrünü new mexico'da geçiren ve lawrence'ın mektuplarını derlerken bir hayli çatıştığı frieda lawrence'a eğreti bir benzerlikten fazlasını taşır.
...
1946 tarihli önsözde huxley, romanı yeniden yazacak olsa vahşi'ye üçüncü bir seçenek; ekonominin merkezsiz, politikanın anarşist, bilim ve teknolojinin insanlığı baskı altına almak yerine, ona hizmet etmek için kullanılacağı bir toplulukta yaşama seçeneği sunacak idiğini açıklar. "din, insanın mutlak sonu'na ilişkin bilinçli ve zekice meşgalesi, içkin tao ya da logos'un, aşkın tanrı ya da brahman'ın birleştirici bilgisi olurdu," der. okuyucular olarak romanda bu satırları gözden geçirip değiştirmediği için huxley'e müteşekkir olmalıyız, çünkü eğer öyle yapsaydı, cesur yeni dünya, kuşkusuz, uzun süreli cazibesini yitirirdi. paradoksal biçimde, cesur yeni dünya'nın bir yirminci yüzyıl klasiği olma özelliğini güvenceleyen şey, 1931'de britanya'yla huxley'i kuşatan ve romanının derin çift yönlülüğünü doğuran kaygı ile belirsizliklerdir.
·
92 görüntüleme
sonsözden kesitler*
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.