Her ne kadar ömrünün büyük bir kısmında London'un kendisi dobişko bir züppe, intihalci bir kadir kıymet bilmez olsa da; ömrünün küçük ve sefalet içinde yaşadığı kısmından beslenerek yazdığı bu kitabıyla; edebiyata Martin Eden'i, olağanüstü bir karakteri katmıştır. İdealin pratik karşındaki tam bir çelişkisi olan Eden, okuyan herkese kendi hayatını sorgulatır. Her zaman başucumda olan, olacak bir kitap. Kitaba okuduğum dönemde (18.09.2008) şu notları almışım: İlginç bir otobiyografik roman... Yıldızlı kitaplarımdan biri olan Martin Eden, Jack London'un tarzının bir yansıması olarak elbette çağdaş Amerika halkının sosyal buhranını anlatıyor. Genç bir proleter, zor hayat koşulları altında aç kalmamak için çalışıyor, gemilerde, ağır işlerde... Ve bir gün bir burjuva güzeliyle karşılaşıyor... Kadın, yüksek tahsilli ve kibar, Martin ise bir proleter ve okuyacak parası olmamış... Tecrübesiz, kaba, spontane ve kültürsüz belki ama, kızı can-ı gönülden seviyor... Bu sevgi uğruna, bir halk kütüphanesine gidiyor ve başlıyor eğitmeye kendini... O zamanki yaşıtlarının çoğuna nazaran muazzam bir kültür birikimine sahip oluyor... Tarih, coğrafya, sanat, siyaset ve hepsinden çok felsefe ile edebiyat öğreniyor... Yüksek tahsilli insanları tartışmalarda bastıracak kadar iyi konuşuyor ve çevresinden takdir görüyor. Ancak her şeyden evvel o bir proleter ve burjuva onu küçümsüyor, ona kaba diyorlar. Kızın gözüne girmek için Martin, pek çok şey yapıyor ama, hepsinden önemlisi bir çok dergiye yazılarını gönderiyor... Umutla ve kıza hep şunu söylüyor: "bir gün ünlü bir yazar olacağım, zengin olacağım..." bu asude yakarışı kız duymuyor inanmıyor ona... Bu eğitilmiş işçi nasıl zengin olacakmış? Ailesi de bu yüzden kızının ilişki kurmasına izin veriyor bu işçiyle. Martin kapanıyor içine, okumuyor artık yazmıyor... Ancak yazdığı dergilerden biri yazısını çok beğeniyor ve peşi sıra yüzlerce dergiden para yağıyor ona, fakat parayı ne yapsın, o yalnızca kızı istiyordu. Parasını fakire fukaraya dağıtıyor... Sonra kız geliyor, af dilemek için, çünkü o bir zengin artık. Sınıf atladı, burjuva oldu. Fakat kabul etmiyor Martin... Bir gemiye biniyor ve yola çıkıyor... Yolda hayatının anlamını sorguluyor... Onca birikimi, kültürü ve hepsinden önemlisi o küçük kalbindeki sevgi, yalnızca para olduğu zaman mı anlam kazanıyor? İçten içe kapitalizme lanet yağdırsa da, yenik düşüyor kendine ve.... Camdan bırakıyor suya naciz bedenini... İntihar ediyor... Tıpkı yazarın kendisi gibi, intiharla bitiyor bu emekçinin hayatı.... (Bu İnceleme 2008 yılında yazıldı)

Martin EdenJack London · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202390,5bin okunma

·

16 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.