1918-1923 yılları arası bilindiği üzere İstanbul'un Mondros Mütarekesi'nden sonra müttefik kuvvetleri tarafından işgal altında kaldığı yıllardır. İstanbul'un işgaliyle ilgili pek çok çalışma yapılmış olmakla birlikte Yazar Bilge Criss bize İşgal Altında İstanbul adıyla film tadında bir kitap sunuyor. Dili oldukça anlaşılır ve akıcı olan yazarın eserinde hem yazılı hem de sözlü tarih metodu oldukça muazzam işlenmiş. Yani eser bir yandan döneme şahitlik eden gazetelere, istihbarat raporlarına, telgraflara ve buna benzer pek çok kaynağa dayanırken ayrıca o dönemde yaşamış kişilerle veya bu kişilerin çocuklarıyla, torunlarıyla yapılan mülakatlarla da desteklenmiştir. Giriş bölümü dahil 8 bölümden müteşekkil olan eserin birinci yani giriş bölümünde İstanbul'un işgaline giden süreç anlatılmıştır. İkinci bölümde mütareke döneminde İstanbul'a genel bir bakış yapılmış; Türkler, yangınlar, yerleşim ve ulaşım, sığınmacılar, eğitim, sağlık hizmetleri, Osmanlı maliyesi ve şehir yönetimi gibi konulara değinilmiştir. Eserin üçüncü bölümü İstanbul'a Osmanlı ekseninden bakmış ve sarayı, basını ayrıca Osmanlı hükümetinin geçirdiği ikilemleri incelemektedir. Dördüncü ve beşinci bölümler işgal kuvvetleriyle ilgili bölümlerdir. Nitekim dördüncü bölümde müttefiklerin idaresi ve diğer bölümde müttefiklerin kendi aralarındaki anlaşmazlıkları ele alınmıştır. Beni en çok etkileyen ise kitabın altıncı ve yedinci bölümleridir. Zira bu bölümlerde bir kurtuluş mücadelesinin, bir vatan savunmasının ne şartlar altında yapıldığının tasvirine şahit olmaktayız. Millî Mücadele'ye İstanbul cephesinden nasıl destek olunduğu, Kuvvayi Milliyecilerin mücadeleleri, kurulan yer altı örgütleri ve bunların faaliyetleri, Ankara hükümetinin bu durum karşısındaki tavırları gibi hususlar ele alınmıştır. Bu bölümlerde işgal kuvvetlerinin tüm yaptırımlarına rağmen bağımsızlığından ödün vermemek ve Mondros'un 7 ile 24. maddelerinin fiilî manada uygulanmaması için türlü stratejiler kuran, yerine göre düşmanı oyalayan, hatta düşman askerlerinin aralarına sızıp onların dirliğini bozmaya çalışan Türklerin mücadeleleri oldukça dikkat çekmektedir. Ayrıca bu mücadeleye 7'den 70'e tüm Türk halkının dâhil olduğunu da görmek mümkündür. Özellikle Anadolu'ya Millî Mücadeleye destek için silah ve adam kaçırma ile soygun ve sabotaj faaliyetlerine erkeği, kadını, soyguncusu, hırsızı, eşkıyası, devlet adamı, din adamı, askeri fark etmeksizin herkesin dâhil olması bu mücadelenin neden Millî Mücadele olduğunu, bağımsızlık uğruna herkesin nasıl bütünleşebildiğini göstermesi bakımından son derece dikkat çekicidir. Kitabın son bölümü ise kanaatimce en zayıf bölümü olmakla birlikte İstanbul'un boşaltılması süreciyle ilgilidir. Netice itibariyle Millî Mücadele dönemine farklı bir cepheden bakmak isteyen herkes bu kitabı okumalıdır. Kendilerine liderlik edebilecek vasıfta birilerinin ortaya çıkmasıyla Türklerin neler başarabileceğini görmek isteyen bu kitabı okumalıdır. Nitekim Vatan Savunması nasıl yapılır?! görmek isteyen herkes yine bu kitabı okumalıdır. Selamlar.

İşgal Altında İstanbulBilge Criss · 201845 okunma

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.