Yahudi Tüccar Yasef Nassi
Az zamanda Kanuni Sultan Süleyman'ın güvenini kazandı. Kanuni, Nassi'nin keskin zekâsı, ticaret ve ekonomideki bilgisi, Avrupa devletleri hakkındaki öngörülerinden etkilenmişti. Kanuni, Nassi'ye "Frenk Bey" unvanını verecekti. Nassi, devlet nezdinde asıl itibarı Kanuni'nin oğlu 2. Selim döneminde yaşadı. Peki, Şehzade Selim ile nasıl tanıştı? Şehzade Selim ile tanışması Kanuni'nin oğluna gönderdiği paraları teslim etme görevi sayesinde gerçekleşti. Kanuni Sultan Süleyman, Nassi aracılığı ile oğluna para göndermişti. O sırada net olarak tanışıp samimi oldular. Nassi, Kanuni'den sonra tahta geçmesi için Selim'i destekleyecekti. Aralarındaki samimiyetin ilerlemesinde Yahudi olduğu söylenen 2. Selim'in eşi Nurbanu Sultan'ın etkisi olduğunu da tarihçiler yazmıştır. Tarihçiler Nurbanu Sultan'in Nassi ailesinin akrabası olduğunu yazmışlardır.
Nassi zeki adamdır. Sultan 2.Selim ile olan samimi yakınlığı 2. Selim'in ona Kiklad Adaları Dükalığı'nı verecek kadar ileri gitmişti. Nassi adalardan elde ettiği gelir karşılığında devlete sadece on dört bin duka altın vergi verecekti. Bu duruma defterdar karşı çıkmak istedi lakin Sultan ikna edilemedi. Nassi adalara gitmek yerine o adaları adamları vasıtasıyla idare etti. Bu adalardaki Yahudileri İstanbul'a getirip Galata'ya yerleştirdi. İstanbul'da güçlü bir Yahudi gücü ve lobisi oluşturuyordu. Meşhur Galata bankerleri oluşuyordu. Yasef Nassi, devletin önemli işlerini hallettiği için Yahudileri Galata'ya yerleştirmesine karşı çıkılmadı. Nasi'nin kardeşi Bernardo ya da Yahudi adıyla Samuel de Şehzade Selim'in maiyetine girdi. Yasef Nassi, 2. Selim zamanında servetini daha da büyüttü. Venedik häkimiyetindeki Girit'ten alınan şarabın Boğazlardan geçirilerek Eflak ve Bogdan'a satılması Nassi'nin tekeline verildi. Bu ticaretten elde ettiği yıllık gelir 15 bin duka idi. Yasef Nassi adalara kafayı takmıştı. Daha sinsi faaliyetler yapmaya başladı. Kıbrıs adasının fethinden sonra buraya Yahudi nüfusunu yerleştirerek koloni kurmaya başladı. Adaları istemesinin sebebi adalarda güçlü Yahudi kolonilen kurmaktı. Yahudilere güvenli liman sağlamaktı. Ve adalar Osmanli ilk savunma kaleleriydi. Adaları elinde tutan devletin kalkanını elinde tutardı. Ya dış saldırıda ve işgalde Nassi yabancı devletlerle para karşılığı antlaşma yapıp adaları direnmeden teslim etseydi? Ki bunu yapabilir. Adalar önemlidir, kime teslim edildiği, kimin girip çıktığı önemlidir. Tüccar ve para delisi bir adam her şeyi yapar.
Kıbrıs fethedilince buranın kralı olmak istiyordu. 1571 yılında Kıbrıs fethedildi. İlginçtir bu fethin ardından Yasef Nassi Istanbul Kuruçeşme'deki konağının kapısına "Kıbrıs Kralı Yasef" yazılı bir kitabe ve Kıbrıs arması astırdı. Kendini kaptırmıştı fakat arma ve kitabe çok geçmeden Sokullu Mehmet Paşa tarafından söktürülmüş, Nassi'nin Kıbris Kralı olma hayali suya düşmüştü. Bununla da kalınmamış Kiklal Adaları Dükalığı da elinden alınmıştı. Nassi, Kıbrıs kralı olmak için kendini çok kaptırmıştı. Kibris kralı olabilmek için yapmadığı kal da. Kibris için padişaha birçok altın, sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'ya adanın yıllık gelirinden pay vermeyi, Şeyhülislam Ebussuud Efendiye de Edirne'de yapılmakta olan Selimiye Camisi'nin inşaatı için yüklü miktarda para teklif etti. Kimseyi ikna edemedi. Kıbrıs'ta Yahudi devleti kurmak, ticaret merkezi yapmak istemişti fakat olmadı. Bundan dolayı Nassi'ye ilk siyonist de denir. Herkes Theodor Herzl' siyonizmin kurucusu büyütücüsü sanır, Yasef Nassi atlanır. Dahası da var. Nassi Filistin için de aynı emeller peşindeydi.
Sayfa 31Kitabı okudu
·
35 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.