Savaş Borusu
1801 yılında, Napolyon’un Mısır başarısından sonra, Fransızlar’m Yunanistan’a girip “özgürlüğü” getireceklerine inanmış olan Koraeş, “Grekler”e seslenen Savaş Borusu adlı yazısını yayımlar. 1 Yaklaşık üç bin kelimelik bu “orta boy” risale de, isminden de belli olduğu gibi, bir ayaklanma'çağrısıdır. “Hellas’ın kurtuluşu” içiri “Grek denenler” “barbar tiranlan” kovmalıdır Özellikle “atalar”m üstünlüğü vurgulanmakta, sonra “ikilik” yüzünden ulusun nasıl tiranların egemenliği altına düştüğü anlatılmaktadır (Koraes 1801).Önce Romalılar’m egemenliği vardı; sonra Romalılar “tahtı Bizans’a getirdiler, Eski Hellenler’in torunları siz Grekler’e ‘Rum’ adını verdiler; oysa bu isim artık kendilerine bile yaraşmıyordu, çünkü ordu gerçek Romalı yerine imparatorluk tahtına Trakyalı, Bulgar, îlliryalı, Ermeni ve buna benzer kat kat barbar tiranları oturtuyordu". Sonra daha da kötü bir tiranlık, “Türk ulusunun Uranlığı" gelecekti.Fransızlar’ın büyük başarıları sıralanmakta, kurtuluşun şimdi Grek halkının “elinde” olduğu ileriye sürülmektedir. Vatan, yaralı, sefil bir kadın gibi resmedilmekte, vatanın “ilelebet köle” olmaması için, çocuklarının yardımına koşmaları gereği savunulmaktadır. Osmanlı düzeni kötüdür: “Bizlere hayvan:muamelesi yapmaktadırlar, çekilmez vergiler altında bizleri ezmekteler, utanmadan alın terimizin ve el emeğimizin ürünlerini kapmaktadırlar. Biz hayvan güdüyoruz, onlar koyunlarımızı kapıyorlar, biz ekiyoruz onlar biçiyorlar, biz ekiyoruz onlar mey vay ı topluyorlar, biz suluyoruz onlar içecek suyumuzu bile kısıtlıyorlar Her gün namusumuzu hatta dinimize bile saygısızlık ediyorlar. Kiliselerimizi camiye dönüştürdüler, ... çocuklarımızı kapıp Müslüman yapıyorlar”.Ataların ve Fransızlar’m “taklit” edilmesi istenir. “Yasalar” ve “yasalara genel saygı” övülür. “Türkler’e karşı” ayaklanma çağrısı yenilenir. Ancak, denmektedir, “Mısır’daki Türkler’le olduğu gibi”, yeni yönetimi kabul edenler artık düşman değildir; “haklı yaşalar altında yaşamayı kabul eden ve Grekler’le birlikte özgürlüğün meyvalarını tatmak isteyen Türkler’e ilişmeyin. Öcümüz korkunç ama âdil olsun”. Kölelik boyunduruğu altında inleyen Türk halkı da bu devletin ayakta kalması için ilgi göstermemekte, kimi âyanlar ayaklanmakta ve bu yüzden “ayaklanma başarılı olacaktır” yüreklendirici sözleriyle risale son bulmaktadır.Koraes 1803 yılında Paris’te Fransızca olarak, çok yanlı ve derinlemesine bir çalışma ürünü olan “Memo'ıre sur l’etat actuel de la civilisation dans la Grece” adlı konuşmasını yapar (Koraes 1803). 1805’te Bu Koşullar Altında Grekler ne Yapmalı? adlı bir diyalog biçiminde olan yazısını yayımlar. Aynı yıl Zosima kardeşlerinin ekonomik desteğiyle 17 ciltlik Hellen Kütüphaneseni yayımlamaya koyulur. Antik Yunanistan’la ilgili çeviri ve
çalışmaları şu ünlü isimleri kapsayacaktı: Hyppokrates, Heliodorös, Aıliasnos, Isokrates, Polyainos, Ploutarkhos, Homeros, Hierokles, Strabsönas, Aisöpos v b ..Bu yayınlarla, soydaşlanna bağımsızlığı ve özgürlüğü sağlamalan için öğütler verir . Yunan okullarına fizik ve kimya kitapları yollar, zengin soydaşlarına mektuplar yazıp onların da aynı biçimde davranmalarını ister. Yunanca’nm tarihini ve eski metinleri inceler ve sonraları yedi ciltlik bir dilbilimsel yapıta dönüşecek çalışmasına koyulur. Yayımlanmamış bir Yunanca/Fransızca sözlük ye bir çağdaş Yunanca dilbilgisi de hazırlamıştır.
·
47 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.