“—1943'deyiz! Cumhuriyet kurulalı 20 yıl olmuş. İlk enstitü 1940'ta açıldı. Bu hesapça, köy öğretmeni yetiştirmekte tam on yedi yıl gecikmişiz. Sen şimdi bunu bana «hız» diye yutturacaksın. «Çok daha önemli işler vardı. Okuma yazmaya sıra gelmedi» desen. 1928'de aldık alfabeyi... Hem de «eskisi zordu, bu kolay» diye...
— Değil mi, sakın?
—Sen, alay etmek için sordun ama zarar yok! Ben bu konuda, gücüm yettiği kadar alaya koşulmayacağım!Kime göre kolay? Eski yazıyı bilenlere göreyse, değil!Halkı hızla okutmaya göreyse, 1928'den bu yana 20 yıl geçti, okuma yazma bilmeyenler, yüzde yetmiş... Yeni harfler kolaydı da, niçin okutulamadı millet? Çünkü, köylünün okuma yazmayla görülecek hiçbir işi yok...O kadar yok ki, öğrenenler bile kısa zamanda unutuyor. Sen şimdi köylü çocuğunu alacaksın, yarım yırtık okutup köye salacaksın!
—Yok, yarım yırtık! Köy için yeterince...
—«Köy için yeterince» demek, okuma işinde şehirden, kasabadan ayırıyorsun köyü demektir ki, «yarım yırtık» sözünü doğrulamak olursa ancak bu kadar olur. 1908'lerde de bu mesele tıpkı böyle konuşulmuş. O zaman, Bulgar köy okullarıyla ülkücü öğretmenlerine ağzımızın suyu akmış...Ben o sıralara yetiştim çiçeği burnunda öğretmen olarak... «Köyleri canlandırıp yaşatacak köy okullarıdır» fikrine kim olmaz derse, «mürteci vatan millet haini» damgası vuruluyordu. Çok arandı köyü ihya edecek okul tipi... Sonraları anladım ki, böyle saman alevi gibi parlayışlarımız, hep kolaya kaçma huyumuzdanmış... Kaytarmacılığımızdan... Köye bir bina yapıp bir de öğretmen göndererek bütün zorluklardan kurtulmak. Aklı erenler «olmaz Öyle şey» dediler. Dört süngülü ile koca bir istibdadı deviren inkılâpçılar bilmiyorlar ki, köyü yaşatacak okul değildir, okulu yaşatacak köydür, öyleyse “köylü bizden nasıl bir okul istiyor? “ diye düşünmeliyiz. Yoksa hükümet zoruyla kurulan okul da mekanik olarak dıştan kurulan her müessese gibi böyle dayanak noktası bulamaz, er geç batar.”
·
98 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.