Hay Bin Yakzan/ İbn Sina/İbn Tufeyl
İnsan kendi başına, hiçbir eğitim almadan sadece doğayı gözlemleyerek ve düşünerek "insan-ı kâmil" seviyesine ulaşabilir.
Gözlem, deney ve akıl yürütme yoluyla elde edilen bilgiler, vahiy ile çelişmez. Başka bir deyişle din ile felsefe ve daha dar olarak da bilim çelişmez.
Mutlak bilgiye ulaşmak bireyseldir ve bunu herkes başarabilir.
Bu roman döneminde tartışılan üç soruya cevap getirmeyi amaçlıyor.Batıda 14.yy dan itibaren ilgi görmüş en çok okunan kitaplardan biri olmuş.Dünyada felsefi romanın olduğu kadar Robinsonad (adasal roman)türünün de ilk örneği kabul edilmiş.
9.yyda Yunanca'dan Arapça'ya çevrilen Salaman ve Absal öyküsü İbn Sina'nın Hay Bin Yakzan'ı olmak üzere birçok İslam düşünürüne de kaynak olmuş.
Farklı ve derin bir kaynak, birçok kez okunabilir, göğün katları, bilginin mertebeleri arasında bir geçiş olağanüstü bir anlatım olaylara felsefik bir açıdan yaklaşımıyla mest oldum.