Ama Türkiye'deki toplumsal manzara da pek iç açıcı görünmüyor.
Ülkesinin vicdanı olan Gasset, yaşadığı devir İspanya sına büyük bir soğukkanlılık ve basiretle bakmasını biliyordu: "Büyük bir halkın yarattıği bütünleşme her şeyden önce değişik etnik ya da siyasal öbeklerin eklemlenmesidir,..." diye söze başlayıp, bu eklemleşmenin