Merhabalar, Aslında her şey yunancadan arapçaya çevrilen "Salaman ve Absal" öyküsünden sonra gelişiyor. Bu öykü çoğu İslam düşünürünü etkiliyor. Etkilenen düşünürlerden birisi olan İbn Sina da bu öyküden esinlenerek ve esas alarak "Hay bin Yakzan" eserini yazıyor. Diğer etkilenen düşünür İbn Tufeyl,hem öyküden hem de İbn Sina'nın "Hay bin Yakzanından" etkilenerek kendi "Hay bin Yakzan" romanını oluşturuyor. Bu eserde ise hem İbn Sina'nın hem de İbn Tufeylin "Hay bin yakzanlarını" okuyup, karşılaştırıyoruz. İbn Sina'nınkini okumadan önce kitap İbn sinanın felsefik algısından bahsediyor. Daha sonra eserini okuduğumuzda rahat anlayabilelim diye. Fakat şöyle bir durum var ki İbn sinanın eseri çok daha sembolik,soyut ve imgesel aslında. Okuduktan sonra çok bilgi yüklü bir içerikte olduğunu anlıyoruz. İbn Tufeylin eserine gelecek olursam,ibni sinanın soyut, sembolik dilini somut halde bir roman içerisinde saf bilgiyle vermesi eseri daha anlamlı ve okunaklı kılıyor. Kısacası mükemmeldi. Aslında kitabın ismini değiştirmemesi de bu yüzden. İbn sinanın Hay bin Yakzanı ve İbn Tufeylin Hay bin Yakzanı ortak paydada,ana fikirde buluşuyor. Kısacası İbn Tufeylin "Hay bin Yakzanını" anlatacak olursam: Hay, öldürülme tehlikesi korkusuyla,annesi tarafından bir sandık içine koyulup denize bırakılan bir bebek. Bu bebek sağ salim kurtularak insanların hiç olmadığı bir adanın kıyısına geliyor dalgalar sayesinde. Bir anne ceylan buluyor Hay'ı. Ve onu hemen sahiplenip yeni ölen evladı yerine koyuyor. Ceylan,sütüyle besliyor Hay'ı. Zaman geçiyor hay büyüyor ve ceylan hastalanıyor. Hay her şeyin normalken bir anda böyle olmasına anlam veremiyor ve bir arayışa koyuluyor. Gözlem yapıyor, hayvanları,bitkileri, göğü,kendisini. Gözlem ve araştırmaları sonucunda hep bir başka düşünceyle buluyor kendini. Ve bütün hayatı arayış içinde olmaya evriliyor. Ve her şeyin bir düzen içinde olduğunu, bütün evrenin topluluklar halinde tek olduğunu buluyor. Tek bulamadığı kendi türünden biri. Kendisinin diğer canlılara nazaran tek olduğunu görüyor. Ve yaşadığı diğer şeyler sonucunda "insanı kamil" olma yolunda adımlar atıyor. İbn Tufeylin roman içerisine Salaman ve Absal öyküsünü farklı bir şekilde ele alıp dahil etmesi de çok akıllıca ve Hay'ın arayışına yön olması bakımından mantıklıydı. Kitabı çok beğenerek okudum. Karşılaştırmalar,saf bilgiler,felsefik alegorik yaklaşımlar ve her düşünürün aynı konudan farklı öykü,roman çıkarmış olmaları etkileyiciydi. Çevirmenlerin giriş kısımları da çok açıklayıcı ve bilgilendiriciydi. İbn Tufeylin Hay bin Yakzanı için "İlk Müslüman Roman Olma" özelliği de onu daha anlamlı kılıyor. Kesinlikle okunması gereken bir anlatı kitabı olduğunu düşünüyorum. Öyküleri, romanı ve Hay'ın uzun ve meşakkatli yolculuğunu Salaman ve Absalla gelişen durumunu okumanızı öneririm. Anlattıklarım çok azdan azı çünkü kitabın.

Hay bin Yakzanİbn-i Sina · Yapı Kredi Yayınları · 20214,678 okunma

·

140 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Binnur Aldındağ