Bu dört adımlı kalıp her alışkanlığın belkemiğidir ve beyniniz bu adımları her defasında aynı sırayla aşar.
İlk olarak işareti ele alalım. işaret, bir davranışı başlatmak için beyninizi tetikler. Bir ödülün yaklaştığının habercisi bir bilgi parçasıdır. Tarih öncesi çağlarda yaşamış atalarımız yiyecek, su ve seks gibi birincil ödüllerin yerini gösteren işaretiere dikkat ederlerdi. Bugün vaktimizin çoğunu para ve şöhret, güç ve statü, övgü ve onay, aşk ve dostluk ya da bir duygusal tatmin gibi ikin cil ödüllerin habercisi işaretleri öğrenerek geçiriyoruz. (Elbette bu arayışlar dolaylı olarak yaptığımız her şeyin ardındaki daha derin güdü olan hayatta kalma ve üreme şansımızı da artırıyor.) Zihniniz ödüllerin yerlerine dair ipuçları bulmak için iç ve dış çevrenizi sürekli analiz eder. Çünkü işaret bir ödüle yakın ol duğumuza dair ilk göstergedir ve doğal olarak isteğin yolunu açar.
İstekler ikinci adımdır ve her alışkanlığın ardındaki mo tivasyon gücünü oluştururlar. Belli bir motivasyon ya da arzu olmadan -bir değişim isteği duymadan- harekete geçmek için nedenimiz olmaz. istek duyduğunuz şey alışkanlığın kendisi değil, getireceği durum değişikliğidir. Sigara içme isteği duymaz sınız, sağladığı rahatlama hissine istek duyarsınız. Sizi dişierinizi fırçalamak değil, temiz bir ağız hissi motive eder. Televizyonu açmak değil, eğlenmek istersiniz. Her istek içsel halinizi de ğiştirme arzusuyla bağlantılıdır. Bu daha sonra detaylı olarak tartışacağımız önemli bir nokta.
Üçüncü adım tepkidir. Tepki, gerçekleştirdiğiniz alışkan lıktır ve bir düşünce ya da eylem şeklini alabilir. Bir tepkinin oluşup oluşmayacağı ne kadar motive olduğunuza ve davranışla ne kadar zorlanmanın ilişkilendirildiğine bağlıdır. Belli bir eylem sizin harcamak istediğinizden daha fazla fiziksel ya da zihinsel çaba gerektirirse onu yapmazsınız. Tepkiniz ayrıca becerinize de bağlıdır. Kulağa çok basit gelse de bir alışkanlık siz ancak onu yapmaya muktedirseniz gerçekleşir. Potaya smaç basmak istiyorsanız ama yetişecek kadar yükseğe sıçrayamıyorsanız, pekala, şansınız yok demektir.
Son olarak, tepki bir ödül getirir. Ödüller her alışkanlığın nihai amacıdır. işaret, ödülü fark etmek demektir. istek ise ödüle arzu duymaktır. Tepki, ödülü ele geçirmekle ilgilidir. Ödülleri iki amaca hizmet ettikleri için kovalarız: (1) Bizi tatmin ederler ve (2) bize öğretirler.
·
172 görüntüleme
Bu dört adımı iki safhaya ayırabiliriz: sorun safhası ve çözüm safhası. Sorun safhası, işaret ve isteği kapsar ve bir şeyin değişmesi gerektiğini fark ettiğiniz safhadır. Çözüm safhası ise tepkiyi ve ödülü kapsar; harekete geçtiğiniz ve arzu ettiğiniz değişikliği başardığınız safhadır.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.