Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

Taymin Biybolat: 1779 yılında doğmuştur. Çeçenistan'da Çarlık Rusyasına karşı bağımsızlık mücadelesine önderlik etmiştir. Gücü, cesareti ve aklıyla halkın sevgisini kazanmış, mücadelesi 104 Çeçen köyü tarafından desteklenmiştir. Kabardey'lerle, Kumuk'larla ve diğer Dağıstanlı'larla dostane ilişkiler kurmuştur. Çarlık yönetiminin doğal politikası gereği General Yermolov asmak, hapsetmek ve korkutmak suretiyle halkı sindirmek istemişse de Taymin Biybolat'ı teslim alamamıştır. Taymin Biybolat yayılma politikasının zalim temsilcisi General Yermolov'a karşı 1824-1826 yıllarında şiddetle direnmiştir. Günahsız insanları, yaşlıları, kadınları, çocukları öldüren, köyleri yakıp yıkan zalim general direnişe engel olamamıştır. Çeçen'lerin bu müthiş direnişinde Karabulak ve İnguş'ları isyana kışkırttığı için Taymin Biybolat'ın arka-daşı Yandırkaevlalı Tsieçoyn Dcambulat asılarak idam edilmiştir. Birçok Çeçen-İnguş köyü de yerle bir edilmiş ama mücadele dur-mamıştır. 25 Kasım 1825 günü Çervlonoy'dan Kabardey'e giderken Başkomutan Yermolov'un Taymin Biybolat tarafından tutsak alınmasına Tuman engel olmuştur. General Paskieviç de Biybolat'ı hile ile tutsak almayı ve öldürmeyi tasarlamıştır. Fakat Biybolat, Paskieviç'in niyetini anlamış ve attığı her adımı izlemiştir. Bir karşı tedbir olarak da Çar ordusunda general rütbesindeki Şamkhal Tarkovski'nin oğlunu rehin almıştır. Bu olay Paskieviç'in Çar tarafından azarlanmasına yol açmış, Biybolat hakkındaki niyetlerine engel olunmuştur. Nitekim General Yermo-lov'un yerine atanan General Paskieviç, Taymin Biybolat'la anlaşmış ve Çeçen-İnguşya'da barış sağlanmıştır. Şair A.S. Puşkin Taymin Biy-bolat hakkında "Ünlü Biybolat, Kafkasya'nın fırtınası" demektedir. Dekabrist B.D. Sukhokurov da "Biybolat'ın aklı ve hüneriyle Kafka-sya'nın derinliklerinden başlattığı yol, Stcnka Razin'in yoludur" der. Taymin Biybolat'ın savaş arkadaşları ve yardımcıları arasında Madin Deammirza, Akhin Dcankhot, Eski Atağa'lı Gcnmendergano Çulg, Baççi Elmarza, Zaytan, Şikhmirza, Tsieçoyn Deambulat vs. sayılabilir. Taymin Biybolat, Çar yanlısı olan Gazikumuk Hanı Salat Giray tarafından, 1831 yılında katledilmiştir. Biybolat'ın kahramanlıklarından yılan Ruslar Biybolat'ın başına getirene büyük miktarda para önerirler. Bir gün Rus karargahına bir Kafkaslı gelir ve önemli bir haber ge-tirdiğini, kumandanı görmek isteğini söyler ve izin verilerek kumandanın yanına çıkarılır. Kumandan ne istediğini sorduğunda Kafkaslı şu cevabı verir: "Taymin Bibolat'ın Kafasını getirdim." Rus kumandanının "Nerede?" Sorusuna karşı ise Kafkasyalı, kendi kafasını gösterir ve kendisinin Biybolat olduğunu söyler. Bu durum karşısında şaşıran Rus kumandanı, ne için böyle hareket ettiğini Biy-bolat'tan sorar. Biybolat şu cevabı verir: "Siz benim başım için büyük bir para önerdiniz. Milletimiz arasında bu paraya karşı aç gözlü davranacak karakterde bir adamın çıkma ihtimalini düşündüm. Milletimizde böyle bir adamın karaktersizliğini gösterecek herhangi bir hadisenin vukuuna meydan vermemek için bizzat kendim geldim. Çünkü ahlaksızlık bir defa başlarsa bunun devamını ve yayılmasını beklemek lazımdır." 1830-1850 yılları arasında, Kuzey Kafkasyalıların bağımsızlık savaşlarında pek çok kahraman bulunmaktadır. Benoyn Baysangur, Duin Umma, Akhverdil Mohammad, Molla Atin Atabi, Taşo Hacı, Evtarkholu Ahmad, Dargalı Covtkha (Dargo'lu Cevathan), Akhin Ullubi Molla, Ersanal⁸ Şoib Mojla, Gekha, Sadolla, Çega, Hamzat, Dmitıiy Alpatov, Fedor Novaseltsev, Şela'lı Telkhig, Akhin Goyte-mar, Tsontroylu Şoip Molla ve daha pek çoğu.
26 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.