Daha da etkileyici bir zihinsel yanılsama, bazı depresifkişilerin olumlu deneyimleri sürekli olarak olumsuza çevirme eğilimidir. Olumlu olaylar gözardı edilmekle kalmayıp,
akıllıca ve çabucak bir manevra ile karabasana çevrilebilir. Buna "ters
simya" diyorum. Ortaçağ simyacıları, metalleri altına çevirmeyi başarmışlardı. Depresyondaysanız, tam tersini yapma becerisini geliştirmiş
olabilirsiniz: Altın bir mutluluğu, anında duygusal bir kurşuna dönüştürebilirsiniz. Bu işlemi, kendinize ne yaptığınızın farkında bile olmadan kasıtsız olarak yapabilirsiniz.
Oluıniuyu geçersiz kılmak, bilişsel çarpıtmaların en yıkıcı türüdür.
Basit hipotezine bilimsel destek arayan bilim insanı gibisinizdir. Depresif düşüncelerinize egemen olan hipotez genelde "Ben ikinci sınıfim"
türündendir. Olumsuz bir deneyim yaşadığınızda "İşte; bu, hep düşündüğüm şeyi kanıtlıyor" sonucuna varırsınız. Tersine, olumlu bir olayda, "Bu bir rastlantıydı. Sayılmaz" dersiniz. Bu eğiliminiz için ödediğiniz bedel yoğun bir acı ve olan güzel şeylerin değerini bilememektir.
Bu tür b ilişsel çarpıtma yaygın olarak görülmekte ve bazı ağır ve dirençli depresyon tiplerinin temeli olabilmektedir. Örneğin, ağır bir
depresyon döneminde hastaneye yatırılan genç kadın bana, "Ben değersiz bir insanım ve hiç kimse beni önemsemiyor. Yalnızlığa mahkumum" dedi. Hastaneden çıkarken birçok hasta ve görevli onu çok
sevdiklerini ve önemsediklerini söylemişti. Bu durumu nasıl olumsuzlaştırmıştı biliyor musunuz? "Bunun önemi yok çünkü beni dışarıda tanımıyorlar. Hastane dışındaki gerçek bir insan beni umursamayacaktır." Ben de ona dışarıda onu gerçekten önemseyen birçok arkadaş ve
aile bireyinin olmasını nasıl açıklayacağını sordum. "Onlar da sayılmaz; çünkü, onlar gerçek ben'i bilmiyorlar. Görüyorsunuz Dr. Burns,
aslında ruhum tamamen yozlaşmış. Ben dünyadaki en kötü insanım.
Kimsenin beni bir an için bile sevmesi mümkün değil." Genç kadın, bu
olayda olumluyu geçersiz kılarak, hayatında olup bitenle ile örtüşmeyen ve gerçek dışı olumsuz bir düşünceyi sürdürmektedir.
Sizin olumsuz düşünceleriniz bu kadar uç olmasa bile, yaşadığınız
olumlu deneyimleri birçok kez gözardı ettiğiniz olmuştur. Bu hayatın
zenginliğini alır götürür ve üstünüze gereksiz bir kasvet çöker.
·
11 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.