Teknolojinin gelişmesiyle birlikte tıp alanında da gelişmeler yaşandı. Yenidoğan ölümlerinin azalması, aşı ve antibiyotik gelişimi, iyi beslenme koşulları daha uzun yaşam sürelerine yol açtı. Bunun sonucu olarak dünya nüfusu hızla artmakta ve yaşlanmaktadır. Yaşlı nüfusta önemli bir sağlık sorunu olarak da Alzheimer hastalığı görülmektedir. Bir zamanlar yaşam süresi ortalama 50 yılken günümüzde erkeklerde 73, kadınlarda 78 yıla kadar çıkmış. İleri yaşlarda karşılaşılan hastalıklara yakalanan sayısı da bununla birlikte artış göstermiş. Geri dönüşü olmayan bir beyin hastalığı olan Alzheimer da bunlardan bir tanesidir. Demans; bunama, düşünce bozukluğu olarak tanımlanıyor. (De, uzak - mens, mantık) Demansa özgü ilk ve en önemli belirti unutkanlık. En önemli risk faktörü ise yaş. Geleneksel olarak yaşlılık döneminin 65 yaşında başladığı kabul ediliyor. Kitapta yaşlanmadan otuzlu yaşlar ile başlayan ve hayat boyu süregiden bir süreçtir diye bahsediyor. Hepimizin yaşlanmaya çok yakın olduğunu ve ömrümüz olursa kaçınılmaz bir son olarak yaşlılığı tadacağımız gerçeğini yüzümüze vuruyor. Bu süreçte kaliteli yaşlanmak önem kazanıyor. İyi beslenme, iyi yaşam koşullarıyla bazı önleyici tedbirler alınabilir. Bu yüzden koruyucu yaklaşımlar bu hastalıkta çok önemli. Çünkü Alzheimer hastalığının tam olarak tedavisi bulunamamış, ancak belirtileri azaltacak ilaçlar kullanılabiliyor. Hastalık sinsi olarak başlıyor ve yaklaşık 17 yıl kadar sonra fark edilebiliyor. Eğitim düzeyinin artması, zihinsel işlev gerektiren kolların artması, damarsal risk faktörlerinin kontrol altına alınması, sigara tüketiminin azalması gibi faktörler görülme sıklığını azaltabiliyor. Bir araştırmada APOE-e4 geni taşıyanlarda yaşa bağlı zihinsel yıkım daha sık görülürken APOE-e2 geninin ise Alzheimer riskini azalttığı düşünülmektedir. Hastalığın esas sebebi hücrenin zarında ve içinde biriken çeşitli proteinlerin hücreyi enerjisiz bırakmasıdır. Beyindeki bazı sinir hücrelerinin yavaş yavaş işlevini kaybetmesi sonucu çeşitli zihinsel bozukluklar ortaya çıkar. Demansın en önemli belirtisi önce yakın bellek sonra uzak bellek yıkıma uğrar. Günümüzde tanı, genellikle laboratuvar testleri, tıbbi hikaye, mental durum muayenesi, işlevsel manyetik rezonans görüntüleme gibi nörogörüntüleme araçları kullanılarak konulmaktadır. Tanı yöntemleri arasında, ilk aşamada yanıtlayabileceği sorular ( adı, soyadı, yaşı, bulunduğumuz tarih, entelektüel seviyesine uygun güncel sorular) sorulur. 100’den geriye yedişer yedişer veya beşer beşer sayması istenir. Saat çizme testi ilk evrede bozulan testlerden biri olarak kabul edilir. Hastadan saat çizmesi, içine sayıları yerleştirmesi ve söylenilen zamanı işaretlemesi istenir. Saat testi 6 puan üzerinden değerlendirilir. Bir diğeri hastalığın en önemli belirtilerinden koku tanıma testidir. Bu testte ileri yaşlarda koku tanıma ve ayırt etmede bozulmalar hastalığın erken habercisidir. Kokudan sonra en sık görülen belirti aşina yüzlerin tanınmamasıdır. Kitaptan öğrendiğim önemli bir bilgi ise, gıdalarda lezzet verici özelliği nedeniyle çok yaygın olarak kullanılan Mono Sodyum Glutamat'ın merkezi sinir sistemini etkileyerek bu hastalığı tetikleyebilmesi oldu. Daha fazla fast food tarzı yiyeceklerde kullanılan bu madde bu tür yiyeceklerden uzak durmamız için bir kanıt daha sunuyor. Kas enerji sistemleri; aerobik– anaerobik egzersizler, Tip I ve Tip II fibril tipleri hakkında da fizyoloji dersinde gördüğüm ve sonrasında unuttuğum bilgileri hatırlattı. Her 10 yılda bireyin genel form düzeyinin %8-9 oranında azaldığını bu yüzden egzersiz ile kondisyon kayıplarının azaltılabileceği gibi yararlı bilgiler de yer alıyor. Kitap hayatımızda sporu, egzersizi, hareketi, iyi beslenmeyi eksik etmememiz için güçlü mesajlar veriyor. Makale tarzında konu konu alanında uzman doktorlar tarafından yazılmış bu kitabın dili iki bölüm dışında anlaşılır. Kurgu kitaplarının yanısıra bu tarz araştırma kitapları okuyarak yeni bilgiler öğrenmeyi seviyorum.

Alzheimer'a Dair Her ŞeyMehmet Ünal · İstanbl Tıp Kitabevi · 20171 okunma

·

30 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.