Burada bahsi geçen diğer, öbür, öteki taraf ise şüphesiz güneşin ve dolayısıyla da yaşamın yönü olan doğunun karşıtı, batıdır. Nitekim Hakaslar tarafından İrlǐg’in yönettiği alt dünyanın zaten güneşin battığı yön olan batıda bulunduğuna inanılmaktadır.
2019 yazında bölgede yaptığımız araştırma sonucunda Hakasların günümüzde dahi ölülerini başı batıya, ayakları doğuya bakacak biçimde gömdükleri tespit edilmiştir.
.... İrlǐg’in ölüm ve alt dünya ile olan ilişkisi sebebiyle negatif bir figür olduğu düşüncesi yaygın olsa da, esasında görece bir karakter olduğunu belirtmek gerekmektedir. Nitekim yalnızca Hakasların değil, onların komşuları olan Kuzey Altaylılar ve Şorların da İrlǐg’e seslenirken Adam (Atam) dedikleri bilinmektedir. Dilek, Direnkova’nın da Altay ve Teleütlerdeki Adam figürünü Erlik ile aynı varlık olarak gördüğünü belirtmektedir . Bu şekilde hitap edilmesinin nedeni bireylerin, ailenin, soyun sağlığı ve devamının İrlǐg Han’ın iyi niyetine bağlı olduğunun düşünülmesidir; çünkü Hakaslara göre aynı şekilde doğal afetler ve ağır hastalıklar da bu tanrının isteği ile meydana gelmektedir ve bu durumlarda ona kurban sunulması gerekliliği doğmaktadır. Bu kurbanlar ile ilgili olarak Katanov da, Abakan Nehri sahillerinde yaşayan Hakasların geçmişte olduğu gibi XIX. yüzyılın sonu ve XX. yüzyılın başında dahi yılkının içinden en iyi atı seçip onu ızıh olarak adlandırdıklarını ve İrlǐg Han’a adadıklarını kaydetmiştir
·
9 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.