üzerinde çalışılan bir metnin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin bulunması, metnin ana düşüncesinin, ana düşünceyi destekleyen yardımcı düşüncelerin tespiti, metinde geçen eş anlamlı ve zıt anlamlı sözcüklerin bulunması, sözcükler üzerinde yapılan dil bilgisi çalışmaları; cümleyi, özne, yüklem, tümleç gibi ögelerine ayırma ya da bir cümlede geçen isim, sıfat, fiil, zarf gibi kelimeleri araştırıp bulma da yine bir çözümleme işlemidir. (kavcar vd., 1998:17)