Hayatı olduğu gibi yaşayan bir adamla, hayat hakkında düşünmekten onu yaşamayı unutmuş bir "kağıt faresi"nin diyalektik sohbetleriyle bezeli felsefi bir roman... Herkesin imrendiği ama olamadığı bir karakter olan Zorba; hissettiğini yapan, keyfine düşkün ama bir o kadar da doğru bildiğinden vazgeçmeyen, kendini raks ederek ifade etmeyi seven, günah işlememek için çapkın olmayı seçmiş bir eylem filozofu. Patron ise ayaklarının altındaki yerküreden çok omuzlarının üstündeki kürede yaşayan ve mücadele veren, bu yüzden de hayatı hep erteleyen, erteledikçe de hayatın kargaşasından daha fazla kaçan, bilmiyorum demekten çok biliyorum demekten çekinen, anlamlı bir hayat yaşamayı ideal edinmiş bir mürekkep yalamış kişi. Karakterlerin arasındaki bu keskin farklar bize Nietzsche'nin vurguladığı Apollon-Dionysos dikotomisini hatırlatıyor. Roman boyunca bu iki kavram sürekli birbiri ile mücadele içindeler. Zorba mücadelenin kazananı olarak gözükse bile bana göre roman, bir kazananın veya daha iyinin olmadığını söylüyor. Zorba dolu dolu, dünü veya yarından kopuk olarak bugünü yaşıyor olsa bile, zorbanın geçmişin hayaletinin onu takip ettiği roman boyunca gözümüze çarpıyor. Zorba'nın umursamadığı tek şey bana kalırsa yarının ne olacağı veya bugünü yarına göre yaşamayı tasarlamamasıdır. Bu kadar karmaşık ve sonsuz bilinmeyenli denklemin mevcut olduğu dünyada, hayatı kaçırmamak için yapılabilecek tek şey de budur. Zorba karakterinin verdiği en önemli ders de budur kanımca. Diğer yandan, benim de bir oranda muzdarip olduğum bir adım atmadan önce çok düşünüp bir süre sonra adım atmanın mümkün olmaması veya bir öneminin kalmaması "hastalığı", Patron karakterinin vazgeçmek istediği özelliği olarak anlatılmış. İnsanın rasyonel tarafının hayatı kaçırılmasına yol açtığı bu gibi haller, evrimsel sürecin laneti olmakla beraber, aynı zamanda bir ödüldür de. Hayatı Zorba gibi yaşayanlara imreniriz ama hayatı Zorba gibi yaşamaya kalkışmayız bu yüzden. Zorba gibi olmak çekicidir tabii ancak öyle yaşayıp yaptığımız şeylerin yükünü de üstlenmemiz gerektiğini unutmamalıyız. Patron'un kaygısı da rasyonel aklın laneti de budur bence ve bunu anlamlı buluyorum. Buna karşın insan sadece rasyonel değildir, her insanın içinde biraz delilik vardır, bazımızda az bazımızda çok. Biraz deli olmayana da insan denemez.

ZorbaNikos Kazancakis · Can Yayınları · 202015,9bin okunma

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.