İnsanlığın medeniyetten önceki köklerine doğru uzanıldığı zaman dini inanış ve ritüellerin semavi dinlerin dışında farklı bir yorumla uygulandığı görülür. İnancın uygulanış biçimi öylesine güçlüdür ki her dinin ve toplumsal yapının içinde ritüelleri görülmeye devam eder. Yüzyıllar boyu takip edilebilen bu yapının uygulayıcılarına genel olarak paganlar ismi verilir. İslamiyet öncesi dönemin Şamanizm inancına mensup Türk boyları da Avrupa sahasında pagan olarak tanınıp, büyük otoriteler tarafından ilk olarak barbarlıkla itham edilir. Fakat semavi dinin tarafına geçen pagan Türkler artık güçlü siyasi ve dini otoriteler için destek unsurudur. Savaşçı yapıları sayesinde mensup olunan dinin büyük alanlara yayılmasına sebep olan paganların bir semavi dini nasıl benimsedikleri muammadır. Kimilerine göre kolaylıkla ya da zorlukla nitelendirilen bu din değişimi din tarihi araştırmalarında çokça işlenmesine karşın olayın iç yüzü pek de belli değildir. Macar yazar Herczeg ise edebiyatın yordamıyla Doğu Avrupa'da görülen Türk Boyları Macarlar ve Peçeneklerin üzerinden kurguladığı hikayesiyle din değişimini geçiş basamağında tasvir eder. Aslında eski ve yeni din üzerinden oluşturulan öykünün mitolojiden inanca, dinden ritüele onlarca ayrıntıyı görünür kıldığı fark edilir. Üstelik Herczeg gerçekle efsaneyi eserinde çok iyi bağdaştırır. Eserde vurgulanan gerçeklerle eskiye öykünen Herczeg'in bu efsanevi anlatısı din değişimin merak eden okura rehber olacak kadar doygun bir yapıya sahiptir. Tarihi nedenselliğin dışında insan ruhunun girift noktalarına temas ederek şeffaflaştıran yazarın dini değişimin bireysel izdüşümünü layıkıyla gösterdiği savunulabilir. Aslında esas merak edilen de budur. Zira bir kralın nasıl değişimin seline nasıl kapıldığından ziyade; alelade bir bireyin inanç sorgulamasını nelere bağlı olarak ve ne şekilde gerçekleştirdiği daha çok insanı meşgul eder. Herczeg eseriyle merak edileni afişe ettiği gibi bilgi vermesini de bilir. Kilise ve manastırda vuku bulan Hristiyanlık anlatısına karşın eski Türklerin yaşantısına dair bilgi dolu anlatıların ilgi çekici olduğunu kabul etmek gerekir. Her şeyden öte eserin iddiasız duruşuna karşın okurunu memnun edeceği kolaylıkla tasavvur edilebilir. İyi okumalar...

PaganlarFerenc Herczeg · Milli Eğitim Bakanlığı · 201635 okunma

·

25 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.