Avrupalıların ilerlemelerinin sırlarını anlamak, Garp medeniyetinin hangi yönlerini almamız gerekeceğini tayin etmek, İslâm ahlâkı dahilinde kalarak fikir, sanat, ticaret itibariyle ilerlemek için gereken esasları tetkik etmek, Avrupa maarif ve terakkilerinden Müslümanları haberdar ederek uyanış için gözlerini açmak, İslâmın ve Müslümanların payidar olmasını temin
edebilmek....
Bunun için de -mecmuanın diliyle söylersek-, Avrupa'nın zengin ve çekici fakat zehirli çiçeklerini hakiki ve faydalı çiçeklerinden ayırdedebilecek, onları buraya getirecek kişileri, mütefekkir dimağları ve feyizli kalem sahiplerini göndermek ve kendilerini dinlemek, metinlerini okumak lazımdır, Avrupa'yı hayranlık ve gıpta ile temaşa edecek ve öyle yazacak olanları değil.
Aradığımız adamın fiiliyata pek çıkmayan nazarî vasıfları şunlar:
"Şarkı anlamış, ulûm ve medeniyet-i şarkiyenin gavâmızına [Şark/İslâm ilimlerinin ve medeniyetinin inceliklerine] nüfuz etmiş, ahlâk ve ananât-ı milliyemizi derinden tetebbu edebilmiş [araştırabilmiş] mütefekkirler Garbı gezmeli, Garbın âsâr-ı medeniye ve sınaîsini, müessesât-ı ilmiye ve fenniyesini [Batının medeniyet ve sanayi eserlerini/başarılarını, bilim ve sanat müesseselerini], ahlâk ve itiyadâtını; perestişkâr ve kamaşmış bir gözle değil, müdekkik ve tenkitkâr bir nazarla tetebbu etmelidir ki muhassala-i fikriyelerinden millete emin ve nurlu bir tarîk-i mustakim [dosdoğru bir yol] açılabilsin! Bu gibi e'âzimin netice-i tefehhüsâtıdır [büyük insanların derin araştırmalarıdır] ki bize Garbi mahiyet-i asliyesiyle gösterecek, Avrupa'dan ne gibi hususâtta istifade etmekliğimiz lazım olduğunu bildirecek, Avrupalıları nerelere kadar taklit mecburiyetinde bulunduğumuzu vukufkâr ve nakkâd [tenkitçi] bir deha ile tayin edecektir. Ancak bu suretledir ki millete saha-i tekâmüle doğru bir hatt-ı hareket gösterilebilir"
Sayfa 397Kitabı okudu
·
20 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.