Doğa bilimlerinden yola çıkacağımıza göre, belki burada bilimin ne olduğunu kısaca belirtmekte yarar vardır. Bugün ekseri doğa bilimcilerin üzerinde anlaştıkları en yalın ve tatminkar bilim tanımını Karl Popper vermiştir. Popper'e göre bilim, kuramsal ifadeleri, gözlem raporlarını oluşturan ifadelerleyanlışlanabilecek bir düşünce sistemidir. Bir diğer deyişle, bilim, kainat hakkındaki iddiaları, yapılabilecek gözlemlerle çelişebilecek türde olan düşünce faaliyetlerini kapsayan bir iştirıs . Örneğin, dünyanın tepsi gibi düz olduğu pekala bilimsel bir iddiadır, zira yapılabilecek pek çok gözlemle çelişmesi mümkündür. Gerçekten böyle gözlemlerle çeliştiği için de sağduyu sahibi hiç kimse dünyanın bir tepsi gibi düz olduğu iddiasını ABD'de bir düz dünya cemiyetinin varlığına rağmen- artık ciddiye almamaktadır. Buna mukabil, bazı canlıların doğrudan cansız nesnelerden oluştuğu iddiası bilimsel değildir, zira bu iddiayı çürütecek hiçbir gözlem yapılamaz (yani ne kadar çok gözlem yaparsak yapalım cansızdan türeyip türemediğini henüz kontrol etmediğimiz bazı canlılarla karşılaşma olasılığı hep vardır). Burada dikkat edilirse, birinci örneği bilimsel fakat artık zırva olduğu bilinen bir ifadeden, ikinciyi ise, doğru olabilecek, hatta telaffuz edilmesi faydalı, ancak bilimsel olmayan bir iddiadan aldım. Bilimselliğin, doğruluk veya yanlışlık, faydalılık veya faydasızlıkla ilgisi yoktur. Bilim, sadece sınayamayacağı iddiaları kendi dışında tutar. Ancak bu, bilimin kendi dışındaki fikirlerden, ifadelerden yararlanmayacağı, yararlanamayacağı şeklinde anlaşılmamalıdır. Bugün bilimsel olmayan bir soru, yarın, gözlem imkanlarının gelişmesiyle, bilimsel olabilir. Kainatın yaşı ve oluşum şekli ile ilgilenen kozmoloji bunun en çarpıcı örneğidir. Edwin Hubble'ın kızıla kaymayı keşfetmesiyle birlikte eskiden yalnızca metafizik spekülasyonların konusu olan kainatın oluşumu sorunu birdenbire bilimsel bir sorun haline gelmiştir. Gözlemle denetlenebilmek kaydıyla bilim her türlü fikir ve spekülasyona açıktır.
Sayfa 36 - 1. Bölüm: Doğa Bilimleri Açısından Özgürlük ve Tarih Kavramları - IIKitabı okudu
·
70 görüntüleme
“…eskiden yalnızca metafizik spekülasyonların konusu okan kainatın oluşumu sorunu birdenbire bilimsel bir sorun haline gelmiştir.” İşte bu sebeple metafizik de ilgimi çekiyor. Günümüzde metafiziksel olarak yorumladığımız mevzuların gelecekte bilimin konusu olma ihtimali beni bilime sıkı sıkıya bağlıyor. Üstelik kafamda teoriler kurup eğlenebiliyorum. Metafiziksel olayların doğru düzgün bilimle ilişkilendirilmeye çalışıldığı bir kaynak bulmak ise deli zor. İş bana düşüyor… 🥺 Önerisi olana alışveriş ısmarlıyorum!
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.