Evrende, doğada, canlılarda ve toplumlarda "matematik" yoktur. Matematik insanın zihnindedir ve gerçek olamayacak kadar iyi* formüle edilebilirdir. Bunu belli ölçekte uygulayabilirsiniz, o ölçekte işe yaradığını da görürsünüz ama çemberi büyüttükçe falsoları açığa çıkar ve onu evirmek zorunda kalırsınız. Çember ne kadar büyükse matematiği evirmek o kadar zordur. İnsanın en büyük yanılgılarından biri küçük çemberinin gerçek olduğunu sanmasıdır. Matematikle illüzyon yaratır ve ona da inanırız.
*çok iyi demiyorum, gerçek olamayacak kadar iyi diyorum; çok iyi diyebilmek için gerçeği bilmek ve buna refere etmek gerekir ama gerçeği bilmiyoruz.
·
442 görüntüleme
Gödel teoremine uygun bir düşünce. Geçmişte Pisagorcular ve onlardan eğitim alan Platon matematiği çok yüceltmiş. Haklılar da, çünkü çok işlevsel. Epeyce uzun süredir de doğayı anlamaya çalışma eylemi fizik bilimiyle yapılıyor. Fiziğin ana dili de matematik. Doğaya bir sanat gözüyle bakınca bile polihedra, fraktal geometri, fibonacci, altın oran gibi kavramlarla yolumuz matematiğe düşüyor. Aslında doğanın bir sayısallığının olduğu yadsınamaz ancak matematik gerçekten de bu sayısallığı anlamak üzerine insan zihninin bir kurgusu. Sorunlu nokta şu ki "algılarımız üzerine" kurgulanmış bir dil. Bilimde bazı varsayımları doğru kabul edip matematikten yararlanarak fizik problemlerini çözüyoruz ancak bu varsayımlar en geniş evren ölçeğinde geçerli mi? Sonuçta bu dil evrenin değil, bizim zihnimizin seçtiği soyut bir dil. Gözlemleyebildiğimiz evrende, doğada, deneyler ve matematik çok işimize yarıyor fakat belirsizlik ilkesini de hesaba katınca doğanın sayısallığına rağmen bu iyi kurgulanmış dilin sustuğu yerler olabilir.
Benim yazdığımdan daha da açıklayıcı olmuş ve çok güzel özetlemişsiniz. Biraz daha ekleme yapayım. Doğada bir matematik olduğundan öte insanın matematiği doğaya göre ürettiği çok net benim gözümde. Hatta birçok şeyi insanın ürettiği çok net. Bu durum o şeyleri değersiz kılmak bir yana, asıl değerini veren şey oluyor. Geçmişten bugüne ürettiğimiz tüm entelektüel kurgularımızın evrimine baktığımızda çok da keyifli bir süreç. Bakalım bizden çok sonraki nesiller neler neler üretmiş, hangi aşamalara gelmiş olacaklar, bunun sınırını nereye kadar uzatabilecekler. Hiç göremeyecek olsam da çok merak ediyorum.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.