Osmanlı Devleti 17. asrın sonlarında ilk toprak kaybını yaşamış, ilerleyen zamanlarda devlet askerî, ekonomik ve sosyal bakımlardan yavaş yavaş bir çöküşün içine girmiştir. Gerek devlet adamları gerekse eli kalem tutan zevat tarafından zaman zaman devletin içine düştüğü bu durum edebî sahada çeşitli açılardan dile getirilmiştir. Ancak bunlardan en dikkat çekeni sultan III. Mustafa’nın iki beyitlik şiiri olmuştur. Şiirin bu kadar ilgi görmesi ve meşhur olması devletin pek de iç açıcı olmayan hâlinin bizzat devletin en tepesindeki isim tarafından ortaya konulmuş olmasıdır. Zira daha önceki padişahlar tarafından böyle bir durum varsa da dillendirilmemiş, farklı sebeplerle kol kırılmış yen içinde kalmıştır. Padişahın ağzından dökülen ve çokça tekrarlanan şiir daha söylenir söylenmez tanzir edilmeye başlanmıştır.
Yıḳılupdur bu cihân ṣanma ki bizde düzele
Devleti çarḫ-ı denî virdi ḳamu mübteẕele
Şimdi ebvâb-ı saʽâdetde gezen hep ḫaẕele
İşimüz ḳaldı hemân merḥamet-i Lem-yezel’e
[Bu dünya yıkılıp gitmektedir, bizim zamanımızda düzeleceğini zannetme. Bir de alçak felek devleti büsbütün aşağılık kimselerin eline verdi.
Nitekim şimdi saadet kapılarında (devlette) bulunanlar bozguncu ve soysuz kişiler.
Artık işimiz Allah’ın merhametine kaldı.]
41 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.